جایگاه نقد در معماری ایران نسبت به توپوگرافی نقد در معماری غرب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای معماری، ، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز

2 استادیار دانشکدة هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز

چکیده

نقد معماری گویی سایه به سایه معماران و دست اندرکاران حوزه­ی معماری در حرکت است، و جزئی جدایی­ناپذیر از آن به­شمار می­آید.بدین رو پیش از آن که چرایی آن را مورد سنجش قرار دهیم, ضرورت دارد چیستی آن را جستجو کنیم. با پذیرش این اصل کهغایت نهایی در بحث نقادی معماری راه یافتن به شیوه­ای از اندیشیدن دربارة معماری و از برای معماری است, پرسش اصلی که این پژوهش را هدایت کرده آن است که نقد معماری معاصر ایران نسبت به رویه­های جهانی نقد از چه موقعیت و جایگاهی برخوردار است؟ این نوشتار با بررسی تاریخی- تحلیلی نقادی معماری در غرب و مقارن­سازی آن با رویکرد­های نقد معماری در ایران، به این نتیجه دست خواهد یافت که نقد معماری در ایران به­سبب نداشتن سبقه­ی تاریخی, تا حد زیادی به ضعف فلسفی دچار بوده، و وجود رویکردهای سنت­گرا منجر به آن شده که نقد معماری در ایران در فضایی مابین نقد پوزیتیویستی و نقد تفسیری در رفت و آمد باشد. این پژوهش به­شیوه­ی پژوهش­های کیفی مدون شده و در واکاوی پرسش مطرح در آن, گردآوری داده­ها به طریق کتابخانه­ای انجام پذیرفته و از روش تطبیقی برای تحلیل یافته­های آن بهره گرفته شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Position of the Iranian Critique of Architecture Relation to the Topography of Western Critique of Architecture

نویسندگان [English]

  • Masoud Kouchakian 1
  • Vida Norouzborazjani 2
1 Ph.D. Candidate in Faculty of Art & Architecture, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran
2 Assistant Professor of Architecture, Faculty of Art & Architecture, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran
چکیده [English]

The critique of architecture has always followed architects and those involved in this field and is in fact quite indispensable from it. Therefore before going around asking why it is so, it seems appropriate to ask ourselves the how. Conceding to the fact that the ultimate goal in the critique of architecture is to discover a specific style with which to think about architecture, the main question leading this research is where exactly does the modern Persian critique of architecture fit into the international arena of criticism? This article is a study into the historic-analytic critique in the west and their equivalent attempts in Iran and the subsequent conclusion that the critique of architecture in Iran unfortunately does not have a strong past and is suffering from a weak philosophical point of view as a result, also the traditional point of views has pushed this critique to hover between positivist critique and an descriptive one. This research is based on the qualitative researches and in order to explore the question it poses, the data came from library documents and comparative method is used in analyzing the facts found.
For proving assertion of this paper, we had a look over all of the studies which have ever been done in Iran around critique of architecture. We accumulated important notions in this area and rearrange them. In next step, we would dive deep into what, literally, critique of architecture is; we used leading researchers' theories to represent tangible description of critique in architecture. Critique had a vital role in growth of modernism in west, also in architecture. It also is a controversial implication which has brought together many different notions and ideas. So for getting to know what happened, we decided to scrutinize the topography of critique in the architecture in its homeland, Western Europe. By contrast in Iran, we found critique as an imported notion in literature of architecture, like many other modern ones. It was obvious that the triangle of our framework would fulfill by position of critique in contemporary architecture of Iran. In fact, we followed critique in wider context of modernism, then in narrower one, architecture. Then we tried to mention every defect and lack of knowledge in this area in Iran. Finally, our comparative analysis would show us how the architecture of Iran has faced with critique. In a nutshell, we found critique of contemporary architecture of Iran as a vague. Architecture's critique of Iran, without any philosophical basis, is hovering between positivist critique and descriptive one; it is actually suffering from what we called philosophical schizophrenia. An illusion which has penetrated to all aspect of critique in contemporary architecture of Iran; critics in Iran think they are professional in critique while they are sank to all of possible disorders in architecture. Our studies show that researches in Iran use the ideas of descriptive critique, but they apply the principles of positivists. Maybe, this challenge lays on critical identity between social layers of Iran. We, perhaps, need to rearrange pyramid from to top, not vice versa.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Critique of architecture and architecture of criticism
  • Meaning of critique
  • Topography of the critique in modern western architecture
  • Critique of the critique of Iranian architecture
  • The situation of modern critique of architecture
اَتو, وین (1384), معماری و اندیشة نقادانه, ترجمة امینه انجم‌شعاع, انتشارات فرهنگستان هنر, تهران.
اتینگهاوزن, ریچارد و دیگران (1374), تاریخچة زیبایی‌شناسی و نقد هنر، ترجمة یعقوب آژند، نشر مولی، تهران.
احمدی, بابک (1385), مدرنیته و اندیشة انتقادی, نشر مرکز، تهران.
استیونز, سوزان (1378), "ارزیابی وضعیت نقد معماری در مطبوعات امروز", ترجمة د. سمرقند، نشریة معمار، شمارة 2, صص13-8. اشمیت, ریچارد (1375), "سرآغاز پدیدار شناسی", ترجمة شهرام پازوکی، مجلة فرهنگ, کتاب هجدهم, صص26-9.
افشارنادری,کامران (1377), "نقد: مهمانسرای حافظیه", فصلنامة معمار، شمارة 1, ص‌ص20-14
افشارنادری, کامران (1380), "آخرین تابو: مسئلة پیشرفت، بحثی در مورد معیارهای داوری", فصلنامة معمار, شمارة 15،‌ صص87-78. بارت, رولان (1368), نقد تفسیری, ترجمة محمد تقی غیایی، چاپ دوم, انتشارات بزرگمهر، تهران.
پازوکی, شهرام (1378), "هنر جدید و مبادی فکری مدرنیسم", دو فصلنامة رواق، شمارة 4 .
پالمر, ریچارد ا. (1377), علم هرمنوتیک: نظریه‌ی تأویل در فلسفه‌های شلایرماخر, دیلتای؛ هایدگر, گادامر, ترجمة محمدسعید حنایی-کاشانی, نشر هرمس، تهران.
خویی, حمیدرضا (1379), "مقدمه ای در باب نقد آثار معماری", فصلنامة معماری و شهرسازی‌, شمارة 61-60، صص77-74.
خویی, حمیدرضا (1383), "نسبت دانش معماری با نقد آثار آن", فصلنامة خیال, شمارة 12، صص 95-84.
رئیسی, ایمان (1392), "تحلیل محتوای معماری نشریات معماری ایران", در مجموعه مقالات نقد بازی: جستارهای نقد معماری, ترجمة ایمان رئیسی و دیگران, نشر کتابکدة کسری، مشهد, صص185-173.
ریخته‌گران, محمدرضا (1378), منطق و مبحث علم هرمنوتیک: اصول و مبانی علم تفسیر, نشر کنگره، تهران.
زرین‌کوب, عبدالحسین (1373), نقد ادبی: جستجو در اصول و روش‌ها و مباحث نقادی با بررسی در تاریخ نقد و نقادان, انتشارات امیرکبیر، تهران.
سیمون, راجر (1384), "نقد", دانشنامة زیبایی‌شناسی, ویراستة بریس گات و دومینیک مک آیورلویس, ترجمة منوچهر صانعی و دیگران, انتشارات فرهنگستان هنر، تهران.
سمرقند, د. (1377), "ارزیابی وضعیت نظریة معماری در ایران امروز", فصلنامة معمار، شمارة 3، صص36-25.
فلامکی, محمدمنصور (1389), گستره‌های معماری, نشر فضا، تهران.
مزینی, منوچهر (1376), "مقدمه‌ای در باب سنجش آثار معماری", در عرصه‌های زندگی جمعی و زندگی خصوصی: به‌جانب یک معماری انسانی، اثر سرج چرمایف و کریستوفر الکساندر, ترجمة منوچهر مزینی، نشر دانشگاه تهران، تهران.
ونتوری, لیونلو (1373), تاریخ هنر از یونانیان تا نئوکلاسیسم, ترجمة امیر مدنی، نشر فردوسی، تهران.
Ducasse, Curt, J. (1944), Art, the Critics and You .Oskar Piest, New York.
Johanson, Paul-Alan (1994), Theory of Architecture: Concepts, Themes, Practices, Van Nostrand Reinhold, New York. Limpman, Matthew (1967), What Happens in Art, Appleton Century Crofts, New York.
Sharp, Dennis (1989), "Criticism in Architecture", in Powell, Robert(ed.), Criticism in Architecture: Exploring Architecture in Islamic Cultures, Vol. 3, The Aga Khan Award for Architecture, Concept Media Ltd, Singapore, pp.8-15.