تبیین مفهوم آستانگی در بر هم‌کنش درون و بیرون محدوده‌ها در معماری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجو/ دانشگاه یزد

2 'گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر

3 پردیس هنرهای زیبا/دانشکده معماری

چکیده

تبیین محدوده در معماری به مثابه ایجاد یک «درون» درمیانه «بیرون» است، از آنجا که پیوند با «بیرون» در یک محدوده گریزناپذیر است، می‌تواند منجر به محاق رفتن حیثیت «درون» محدوده شود. تلقی آستانگی به مثابه سازوکاری در دیالکتیک درون و بیرون به منظور تبیین حدود مکان‌ها، مجموعه‌ای از مهمترین یافته‌های این تحقیق را رهنمون می‌شود.  نقطه‌ی عزیمت در تدوین چارچوب نظری  این پژوهش، این پرسش اساسی است که چگونه کاربست مفهوم آستانگی می‌تواند منجر به تبیین حدود مکان در معماری شود. رویکرد پژوهش در این مقاله کیفی و با روش توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر استدلال منطقی انجام شده است. برای این منظور پس از تعریف محدوده و تحلیلِ برهم‌کنشِ درون و بیرون، از طریق تحلیل مفهوم لیمینالیتی[i] به ارائه یک مدل نظری جهت احصاء حدود مکان،‌ اشاره خواهیم داشت. نتایج نشان می‌دهد که موضعِ «گذار» در سازوکار آستانگی تعیین‌کننده‌ی حیثیت انفصالی و اتصالی کرانه‌های یک محدوده است که ذیل بینش مراتبی در این مقاله، سه حالت تقابلی، تعاملی و متعالی را در ارتباط میان محدوده‌ها فراهم می‌آورد حالت‌های مذکور، به سبب نوع مطالبه خود از معماری نقش‌های متفاوتی را به مولفه‌های برسازنده‌ی محدوده مکانی تخصیص داده که می‌توانند تجربه در درون بودن کامل(یگانگی) تا بیرون بودن(بیگانگی) را در مدرِک، ایجاد و معیارهایی برای بسط محدوده‌ها مشخص کنند.



[i] Liminality.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explanation of the Liminality Concept in the Inside-Outside Dialectic of Boundaries in Architecture

نویسندگان [English]

  • Ayoob Aliniay Motlagh 1
  • Reza Shakouri 2
  • AliReza Aeinifar 3
1 Ph.D. Candidate in Architecture, School of Architecture, Yazd University
2 University of art
3 Faculty of architecture/collage of fine arts
چکیده [English]

The creation a place boundary[1] in architecture is likened to the formation of an ‘inside’ within an ‘outside’.  In this paper, the concept of ´boundary´ in architecture refers to ‘being or having inside’. The constituents of place boundary, including borders, centrality, and scope of determined enclosures, seek to preserve this ´inside´; as the connection to the ‘outside’ in a place boundary is an inevitable reality, its neglect in defining the boundaries of places could result in the loss of the ‘inside’ attributes of place boundaries. In formulating the theoretical framework of this research, the following fundamental questions served as a starting point: which factors influence the explanation of boundaries? How can the application of the concept of liminality assist in explaining place boundaries in architecture? Perceiving the notion of liminality as a process in the inside-outside dialectic to define boundaries of places has aided in the discovery of the most important findings in this study. The research approach in this study is qualitative, with a descriptive-analytical method and based on logical reasoning. In this paper, after first defining the concept of boundary and analyzing the inside-outside dialectic, a theoretical model to figure boundaries of places is presented by referring to the emerging concept of liminality in architecture. The outcome demonstrates that liminality, as a consequence of the inside-outside dialectic, is composed of three states; namely “separation, transition and reaggregation". The ‘transition’ state as a liminal period and the most important state in the liminality process by emphasizing "in-being inside" defines a place boundary and by considering the direction and destination in approach to the places determines the quantity and quality of the separation and reaggregation characteristics in this process. Edges of a place which, following the hierarchical structure of this paper, provides three distinct relationships between these boundaries: Oppositional, Interaction and Transcendence. Each of these stages, due to their perspective and outlook to architecture, designate different roles for each of the constituent components of place boundaries, which could construct the experience of being fully ‘inside’ (unity) or fully ‘outside’ (alienation) for the perceiver, and could devise criteria for the development of these boundaries. These stages, which have been outwardly and inwardly arranged in a hierarchical perspective to analyze boundaries in architecture, describe the three different forms of connection of two place boundaries as the following: 1- the Oppositional state in the connection of boundaries due to neglecting the state of transition, in which transition is limited to only one border. 2- In the interaction state, the stage of transition in liminality simultaneously draws attention to the separation and reaggregation of boundaries and furthers their relation from a common boundary to a common separation. 3- Finally, the transcendence state of relation of boundaries leads to emergence on the edges of place boundaries. The expansion and reduction of a boundary is not a mechanically controlled process which could be easily expanded or limited, rather the factors influencing the concept of liminality as well as the comprising components of a place should be examined and researched.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Boundary
  • Inside
  • Outside
  • Liminality
  • Transition
آرنهایم، رودولف (1382)، ترجمه مهرداد قیومی بیدهندی. پویه شناسی صور معماری. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
ابن سینا (1358)، ترجمه ی محمد مهدی فولادوند. حدود یا تعریفات. تهران: انتشارات انجمن فلسفه ایران.
ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1398)، از محسوس تا معقول، موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
الکساندر، کریستوفر (1390)، ترجمه رضا سیروس صبری و علی اکبری. سرشت نظم:ساختارهای زنده در معماری؛ گزیده جلد اول، تهران: پرهام نقش.
ایزوتسو، توشیهیکو (1390)، خلق مُدام، ترجمه شیوا کاویانی، انتشارات علمی و فرهنگی.
آلتمن، ایروین (1382)، ترجمه علی نمازیان، محیط و رفتار اجتماعی: خلوت، فضای شخصی، قلمرو و ازدحام، تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
باشلار، گاستون (1392)، ترجمه مریم کمالی و محمد شیربچه. بوطیقای فضا. تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان.
پرتوی، پروین (1387)، پدیدارشناسی مکان، انتشارات فرهنگستان هنر.
حجت، مهدی(1394)، حضور و ظهور،شرحی بر سکوت و نور لویی کان. تهران:انشارات علمی.
دیباج، سیدموسی (1378)، صورت مکان و امکانِ صورت. نامه فلسفه، دفتر پژوهش‌های فرهنگی، سال دوم، شماره دوم، پیاپی پنجم.
دامیار، سجاد و ناری قمی، مسعود(1391)، مطالعه تطبیقی مفهوم فضا در معماری بومی و معماری مدرن، نشریه هنرهای زیبا،دوره17، شماره 1، دانشگاه تهران.
سیاح، احمد (1375)، فرهنگ دانشگاهی عربی به فارسی اَلمُنجَدُ الاَبجَدی. تهران: انتشارات اسلام، 1375.
شار، آدام (1391)، ترجمه روزبه احمدی نژاد، هایدگر برای معماران: تاملی بر سنت معماری مدرن ، انتشارات هله.
شولتز، نوربرگ (1391)، ترجمه علیرضا سید احمدیان، معماری:حضور،زبان و مکان. تهران: موسسه معمار نشر.چاپ سوم.
ــــ(1393)، ترجمه دکتر ویدا نوروز برازجانی، وجود، فضا و معماری. تهران: انتشارات پرهام نقش.
لینچ، کوین (1376)، تئوری شکل خوب شهر، ترجمه حسین بحرینی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
لاوسن، برایان (1391)، زبان فضا، ترجمه علیرضا عینی فر و فواد کریمیان، انتشارات دانشگاه تهران.
گروتر، یورگ کورت (1388)، زیبایی شناسی در معماری، ترجمه دکتر جهانشاه پاکزاد و مهندس عبدالرضا همایون، انتشارات دانشگاه شهیدبهشتی.
مایس، پی یر فون (1392)، ترجمه ی سیمون آیوازیان. نگاهی به مبانی معماری: از فرم تا مکان. تهران: موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
مطهری، مرتضی (1389)، انسان کامل، انتشارات صدرا، چاپ چهل و ششم.
نقیب‌زاده، میرعبدالحسین(1392)، درآمدی به فلسفه، انتشارات طهوری.
نصر، سیدحسین (1390)، هنر و معنویت اسلامی، ترجمه رحیم قاسمیان، موسسه انتشارات حکمت.
Arnheim, Rudolf & Wolfgang, M.zucker , Joseph Watterson (1966), Inside and Outside in Architecture: A Symposium In The Journal of Aesthetics and Art Criticism; Vol. 25; No. 1; pp: 3-15.
Arnheim, Rudolf (1982), The Power of the Center: A Study of Composition in the Visual Arts (Berkeley, CA:University of California Press.
Alexander, Christopher (2002), The Nature of Order. Oxford: Oxford University Press.vol1-4.
Boettger, Till (2014), Threshold Spaces: Transitions in Architecture. Analysis and Design Tools, Department of Design and Interior Design of the Bauhaus-University Weimar, Publisher: Birkhäuser.
Canter, D (1997), The facets of place. In Advances in Environment, Behavior and Design, Vol.4: Towards The Integration of Theory, Methods, Research, and Utilization, by GT Moore and RW Marans, New York: premium press.
Dovey, K (2000), The Quest for Authenticity and the Replication of Environmental Meaning.
Sharr, Adam (2007), Heidegger for Architects, , UK, Cardiff University Press.
Norberg-Schulz, C. (1996), The Phenomena of Place in Kate Nesbitt (ed.), Theorizing a New Agenda for
Architecture: an anthology of architectural theory 1965-1995.  New York: Princeton Architectural Press.1976.
Norberg-Schulz, C. (1976), Genius Loci: toward a Phenomology of Architecture, Rizzoli, New York.
Nourai, Ali (-), An Etymological Dictionary of Persian, English and other Indo-European Languages. in URL. 
Relph, E (1976), Place and Placelessness.London: Pion.
Turner, Victor (1982), Edith Turner Religious Celebrations in Victor Turner (ed.) Celebration: Studies in Festivity and Rituals; 200-219.Washington, D.C.: Smithsonian Institution Press.
Thomassen, Bjørn (2009), the Uses and Meanings of Liminality International Political Anthropology Vol. 2 No.1.
Van Gennep (1961), A. The Rites of Passage. University of Chicago Press.
Venturi, Robert (1966), Complexity and Contradiction in Architecture, New York: Museum of Modern Art.
Url1: http://www.merriam-webster.com/dictionary/liminal -Url2: https://www.ahdictionary.com/word/-
Url2: http://www.mortezamotahari.com/fa/articleview(پایگاه جامع استاد شهید مرتضی مطهری-فطرت در قرآن وآشنایی با قرآن)