تحلیل فرصت‏ها و چالش‏های توسعه دیپلماسی شهری در کلانشهرتهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار شهرسازی، دانشکده شهرسازی، دانشگاه تهران

2 کارشناس ارشد مدیریت شهری، دانشکده شهرسازی، دانشگاه تهران

چکیده

فرآیند جهانی شدن، ابعاد و پیامدهای آن بیش از سه دهه است که در حوزه‏های مختلف موضوعی و در سطوح مختلف شهری، به کانون بحث‏های محققان علوم شهری بدل گشته و موجب شکل‏گیری پاسخ‏ها و نظریات جدیدی در حوزه‏های مختلف سیاستگذاری شهری شده است. یکی از تحولات حاصل شده در این عرصه، اهمیت یافتن دیپلماسی شهری، به عنوان گونه‏ای نوین از اشکال دیپلماسی است. بررسی‏های مقاله حاضر که با تکیه بر روش تحلیل داده‏های ثانویه و روش فراتحلیل انجام پذیرفته، نشان می‏دهد تهران با وجود فرصت‏هایی چون روابط خواهرخواندگی با تعدادی از شهرهای جهان، حضور در برخی از نهادهای بین المللی حوزه توسعه شهری و موقعیت ژئوپلیتیک و جایگاه ویژه آن در روابط منطقه‏ای، به سبب موانع مختلفی چون چالش‏های سیاسی برخاسته از سطح ملی، فقدان چارچوب نهادی لازم در حوزه توسعه دیپلماسی شهری و نیز آماده نبودن زیرساخت‏ها و شرایط نرم افزاری لازم، تاکنون نتوانسته است به جایگاهی درخور در عرصه دیپلماسی شهری دست یابد. این در حالی است که تحقق نقش‏آفرینی فعال تهران در عصر دیپلماسی شهری می‏تواند منافع پایداری را چون امکان پذیرشدن تبادل تجارب و دریافت کمک‏های فنی و مالی، کاهش تأثیرات نامطلوب تصمیمات و سیاست‏های نهادهای فراملی، افزایش امکان چانه‏زنی و کسب امتیاز در سازمان‏های بین‏المللی به منظور برون‏رفت از محدودیت‏های حاکم بر نظام برنامه‏ریزی و مدیریت شهری به ارمغان آورد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis of opportunities and challenges of development of city diplomacy in Tehran metropolis

نویسندگان [English]

  • Meysam Basirat 1
  • Seyyed Mostafa Jalili 2
1 Assistant Professor, School of Urban Planning, College of Fine Arts, University of Tehran
2 MA in Urban Management, School of Urban Planning, College of Fine Arts, University of Tehran
چکیده [English]

Globalization refers to the increasingly global relationships of culture, people and economic activity. The aspects of globalization can be classified in four dimensions: social and cultural globalization, economic globalization, political globalization and globalization of law. A review of recent urban and regional studies shows that these studies has affected from globalization literature in past three decades after the universal use of global/world city term. 
One of the main changes made in this area is increasing importance achieving of city diplomacy as a new type of diplomacy. City diplomacy is the tool of local governments and their associations to help local governments in conflict and war by means of concrete and practical city-to-city cooperation with the aim of creating a stable environment in which the citizens can live together in peace, democracy and prosperity.
Furthermore, playing an active and effective role in city diplomacy field leads to achieve sustainable interests for Tehran in order to overcome predominant restrictions in urban planning and urban management system in Iran. Some of these sustainable interests are feasibility of international experience, technical and financial exchange, reducing inappropriate impacts of international institute's decisions and policies on Tehran and Iran, increasing possibility of bargaining and achieving some concessions in international organizations.
 This paper is based on secondary analysis and meta-analysis shows that although Tehran has some opportunities like establishment of some international institute's offices in Tehran, having sister-city relationships with a number of cities around the world, presence in some international institutes of urban development and at last its geopolitical importance and particular position in regional relations, it couldn't reach to an appropriate position in city diplomacy field so far, due to some restrictions and limitations such as political challenges and foreign affairs in governmental scale, lack of institutional and professional framework for development in city diplomacy field in addition to lack of necessary infrastructures and software facilities.
 
The paper shows that because of the resistance and unwillingness of Iran central government to play a more active role in the global domain, policy making to achieve a better situation for Tehran in the global system has been ignored for years.
This research describes that even non-global cities need a clear and integrated urban governance and city diplomacy strategy to play a more effective role in global era to maximize the positive effects and minimize the negative impacts of globalization. It shows that ignoring city diplomacy capacities leads to a loss of opportunities that will bring a huge flow of globalization.On top of them are enhancing the urban competitiveness and the ability to play a more active role in city diplomacy domain. So, even non-global cities can also be proactive and use constructive policy to gain globalization process positive effects as opportunities to exploit the realization of sustainable urban development. Because of this, the paper presents some policy recommendations that can help Tehran to achieve a more active role in global domain and city diplomacy area.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Globalization
  • City Diplomacy
  • Urban Competitiveness
  • Urban Management
  • TEHRAN
  • استیگلیتز، جوزف(1387) جهانی شدن و پیامدهای ناگوار آن، ترجمه محمد رضا باوفا، انتشارات امیرکبیر، تهران.
  • - امانی، محمد(1390) نقش سازمان‌های بین‌المللی در جایگاه جهانی جدید کلانشهرها(با تأکید بر دیپلماسی شهری و مجمع شهرداران آسیایی) ، مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران بهار1390.
  • - بصیرت، میثم(1391) تاثیرات جهانی شدن بر حکمروایی کلانشهری، مطالعه موردی تهران، رساله دکتری شهرسازی، دانشکده شهرسازی پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران.
  • - بصیرت، میثم(1393) «گذار از مدیریت شهری منزوی به دیپلماسی شهری فعال در شرایط جهانی شدن؛ تحلیلی بر تجربه تهران»، همایش ملی «شهرجهانی» (نقش ارتباطات راهبردی و دیپلماسی شهری در توسعه اجتماعی)، اردیبهشت 93، تهران.
  • - بصیرت، میثم، عزیزی، محمدمهدی، زبردست، اسفندیار و احمدآخوندی، عباس(1391)،" فرصتها و چالشهای حکمروایی کلانشهری خوب در عصر جهانی شدن"، مطالعه موردی تهران، هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، شماره 48. -
  • بیکر، ال. ترز ( 1388) نحوه انجام تحقیقات اجتماعی، ترجمه هوشنگ نایبی، نشر نی. - تاجبخش، کیان (1384) “تهران در شرایط جهانی سازی”، مقاله منتشر شده در مجموعه مطالعات فرادست طرح جامع تهران، گزارش پیوست: تجارب جهانی در ترسیم نقش فراملی تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران، تهران.
  • - تاجبخش،کیان (1385) “جهانی سازی یا بهبود بهره وری: بررسی ارتباط بین چالشهای اصلی کلانشهر تهران”, فصلنامه مدیریت شهری , شماره 18 , پاییز 1385 , صص 33-22.
  • - تاملینسون، جان(1381) جهانی شدن و فرهنگ، ترجمه محسن حکیمی، دفتر پژوهشهای فرهنگی، تهران.
  • - دفتر همکاریهای بین المللی علمی تخصصی شهرداری مشهد(1389) گزارشی از نشست استراتژیک منطقه ای صندوق جهانی توسعه شهرها(اسفند 1389)، شهرداری مشهد.
  • - ساسن، ساسکیا(1389) جامعه شناسی جهانی شدن، ترجمه مسعود کرباسیان، نشر چشمه، تهران.
  • - سلیمانی کهل، جمشید و فیضی، فرزانه(1390) معرفی مراکز و سازما نهای علمی و پژوهشی بین المللی و داخلی فعال در حوزه مدیریت شهری، گزارش مدیریت روابط عمومی و امور بین الملل مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران، دانش شهر(شماره 39) اردیبهشت 1390.
  • - شورت، جان رنای و کیم، یونگ هیوم (1384) جهانی شدن و شهر، ترجمه احمد پور احمد و شایان (قهرمان ) رستمی، انتشارات جهاد دانشگاهی، تهران.
  • - شورت، جان رنه و کیم، یونگ هیوم (1384)، جهانی شدن و شهر، ترجمۀ پور‌احمد، احمد و رستمی، شایان، پژوهشگاه علوم انسانی، فرهنگ و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی.
  • - فریادی، شهرزاد (1381) تدوین زبان طراحی شهری محلی (ایرانی) در فرایند جهانی شدن (شهرها)(با تاکید بر مفهوم هسته های شهری)، رساله دکتری شهرسازی، به راهنمایی: حسین بحرینی؛ استاد مشاور: محسن حبیبی،دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران.
  • - قورچی، مرتضی و امانی، محمد(1388) دیپلماسی شهری در فرآیند جهانی شدن، مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران، دانش شهر(شماره 7) بهمن ماه 1388.
  • - کیوی،ریمون و کامپنهود،لوک وان. (1386)روش تحقیق در علوم اجتماعی،ترجمه عبدالحسین نیک گهر،چاپ دوم،انتشارات توتیا.
  • - مدنی پور، علی (1387) فضاهای عمومی و خصوصی شهر، ترجمه فرشاد نوریان، انتشارات شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری، تهران.
  • - مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران(1390) طرح مطالعاتی جهانی شدن تهران، کارفرما: اندیشگاه بافت شهر تهران(سازمان نوسازی شهر تهران)، گزارش منتشر نشده.
  • - موسوی شفائی، مسعود(1390)« دیپلماسی شهری( ابزاری برای توسعه ملی در عصر فضای جریانها )» ، مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران، دانش‌شهر: شماره 18 ، بهار1390.
  • - واعظی، محمود، دیپلماسی اقتصادی، پژوهشکده تحقیقات استراتژیک مرکز استراتژیک، 1388
  • - lbrow, Martin (1997) The Global Age. Stanford: Stanford University Press.
  • - Barlow, I. Max. (1991) Metropolitan Government, Routledge, London and New York.
  • - Beaverstock, J.V., P. Taylor and R.G. Smith (1999) A Roster of World Cities. Cities, Vol. 16, pp. 445-458.
  • - Boyer, Christine (1988), "The Return of Aesthetics to City Planning," Society, 25(4): 49-56.
  • - Castells, M (1996) the Rise of the Network Society. Blackwell. Oxford.
  • - Castells, M (1997) the Power of Identity. Blackwell. Oxford.
  • - Castells, M (1998) End of Millennium. Blackwell. Oxford.
  • - Castells, M. (1989) the Informational City: Information Technology, Economic Restructuring, and the Urban Regional Process, Oxford: Blackwell.
  • - Chinkin, C. (1998) International law and human rights. In T. Evans (ed.), Human Rights Fifty Years On: A Reappraisal, Manchester: Manchester University Press.
  • - Cybriwsky، Roman (1999) "Changing patterns of urban public space: Observations and assessments from the Tokyo and New York metropolitan areas" Cities (16:4) 223-231.
  • - Daroudi, Mohammad Reza and Peimani, Nastaran (2013) “Assessing Urban Diplomacy Approach on Foreign Investors in Tehran Using Network Analysis Process
  • - SWOT Analysis”, Middle-East Journal of Scientific Research 15 (5): 715-722.
  • - Dasgupta, Parikshit (2003) "Globalization of Law and Practices", available at http://www.legalserviceindia.com/articles/glp.htm.
  • - Douglass،Mike & Haung،Liling (2007) "GLOBALIZING THE CITY IN SOUTHEAST ASIA: UTOPIA ON THE URBAN EDGE – THE CASE OF PHU MY HUNG"، SAIGON، IJAPS Vol. 3، No. 2 (November).
  • - Fligstein, Neil (2001) the architecture of markets: An economic sociology of twenty-first-century capitalist societies. Princeton, NJ: Princeton University.
  • - Friedman, Jonathan (1995) Global System, Globalization and the Parameters of Modernity, in Featherstone, M., Lash, S. and Robertson, R. (eds.) Global Modernity, pp. 69-90, London: Sage.
  • - Friedmann, J., Wolff, G. (1982) "World City Formation: An Agenda for Research and Action". International Journal of Urban and Regional Research 6,309-344.
  • - Fukuyama, Francis (1992), the End of History and the Last Man, New York: Macmillan.
  • - Goss, S. (2001) Making Local Governance Work, Palgrave.
  • - Grant, Richard and Jan Nijman (2002) “Globalization and the corporate geography of cities in the less-developed world,” Annals of the Association of American Geographers, 92(2), pp. 320–340.
  • - Grant, Richard and John Rennie Short, eds(2002) Globalization and the Margins, New York: Palgrave - Gugler, Josef, ed. (2004) World Cities beyond the West: Globalization, Development and Inequality, Cambridge: Cambridge University Press.
  • - Haider, D. (1992). Place Wars: new realities of the 1990s. Economic Development Quarterly,6, pp. 127-134.
  • - Hall, T. and Hubbard, P. (1998) the Entrepreneurial City: Geographies of Politics, Regime and Representation, Chichester: John Wiley and Sons.
  • - Harvey, David (1989b) the Condition of Postmodernity: An Enquiry into the Origins of Cultural Change, Cambridge: Blackwell.
  • - Held, D. (1995) Democracy and the global order: from the modern state to cosmopolitan governance , Cambridge: Polity Press.
  • - Hirst, P. and Thompson, G. (1996), Globalization in Question, Cambridge, Polity Press.
  • - IMF (2002)”Globalization: Threat or Opportunity?” International Monetary Fund (IMF), (Available at:http://www.imf.org/external/np/exr/ib/2000/041200to.htm).
  • - Kim, Y.-H. And Short, J. R. (2008) Cities and Economies, London / New York: Routledge. - Knox, Paul L. and Peter J. Taylor, Eds, 1995, World Cities in a World System, Cambridge: Cambridge University Press.
  • - Marcus، Peter (2006) "Space in the Globalizing city"،Published in The Global Cities Reader (Urban Readers Series)، Edited by Neil Brenner and Roger Keil، London & New York: Rutledge، 361-369.
  • - Marefat , Mina (2004) "Fractured Globalization: A Case Study of Tehran, in New Global History and the City, edited by Elliott Morss, New Global History Press.
  • - McGrew, AG (1992) A global society? In S. Hall, D. Held and A. McGrew (Eds), Modernity and its Futures. Cambridge: Polity Press.
  • - Miller. David. (2002) The Regional Governing of Metropolitan America, Boulder: West View Press. - Ni, Pengfei and Kresl, Peter Karl (2010) the Global Urban Competitiveness Report –2010, Edward Elgar Cheltenham, UK • Northampton, MA, USA.
  • - Pizarro, R.E, Wei, L.A, and Banerjee, T. (2003) ‘Agencies of globalization and third world urban form: A review’, Journal of Planning Literature, November 1, 2003 - Sassen, Saskia (2001) The Global City: New York, London, Tokyo, 2nd edition, Princeton University Press, Princeton, NJ.
  • - Sassen, Saskia (1991), the Global City: New York, London, Tokyo, Princeton: Princeton University Press.
  • - Savitch, H. V. and Paul Kanto (2002), Cities in the International Marketplace: The Political Economy of Urban Development in North America and Western Europe, Princeton: Princeton University Press.
  • - Schäfer، Wolf (2004) How Global is Tehran? Tangential Remarks on the Globality of Cities، in New Global History and the City، edited by Elliott Morss. New Global History Press.
  • Scott, Allen John (2001), Global City – Regions: Trends, Theory, Policy Oxford University Press.
  • - Short J (2004) "Black holes and loose connections in a global urban network". Professional Geographer، 56:295-301.
  • - Smith, David A.(2003)“Rediscovering cities and urbanization in the 21st century worldsystem,”in Wilma A. Dunaway, ed., Emerging Issues in the 21st Century World- System, Volume II: New Theoretical Directions for the 21st Century World-System, Westport: Praeger, pp. 111–129.
  • - Taylor, P. J., Catalano, G. and Walker, D. R. F. (2002) exploratory analysis of the world city network. Urban Studies 39, pp. 2377-94.
  • - Taylor, Peter J. (2004), World City Network: A Global Urban Analysis, London: Routledge. - Taylor, Peter J.)2000(“World cities and territorial states under conditions of contemporary globalization,” Political Geography, 19(1), pp. 5–32.
  • - http://uuhrp.gov.ir/
  • - http://www.imf.org/external/about.htm
  • - www.asianmayors.org/fa/
  • - www.cities-localgovernments.org
  • - www.citydiplomacy.org
  • - www.fmdv.net/en
  • - www.fmdv.net/sites/default/files/concept_paper.pdf
  • - www.mayorsforpeace.org
  • - www.metropolis.org/
  • - www.oicc.org
  • - www.undp.org
  • - www.unhabitat.org/
  • - www.worldbank.org/