ارزیابی جایگاه مشارکت در طرح های منظر شهری به منظور ارائه فرایند مناسب بازآفرینی بافت‌های آسیب دیده

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده شهرسازی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران،

2 دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشکده شهرسازی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران¬¬

چکیده

به دنبال مطرح شدن مشارکت مردم در بهسازی و نوسازی بافت‎های آسیب دیده در مدیریت شهری کشورمان، تهیه طرح‎های منظر شهری از سال 1385 با داعیه مشارکت دادن مردم در نوسازی بافت‎های آسیب دیده و در قالب «طرح‎های تفصیلی ویژه نوسازی» در دستور کار قرار گرفت. مداخلات انجام شده در قالب این طرح‎ها از جمله در طرح منظر محله اتابک که از اولین طرح‎های منظر شهری تهران است، نشان دهنده تجربه ناموفق مشارکت مردم در فرایند نوسازی و احیای این بافت بوده است. نتیجه اجرای طرح منظر شهری محله اتابک از هم گسیختگی سازمان فضایی سنتی بافت، ایجاد فضاهای بدون دفاع و رها شده و ترک محله توسط ساکنین بومی است که به دنبال خود بی اعتمادی مضاعف به مدیریت شهری در جلب مشارکت مردم را سبب شده است. به منظور ارائه فرایند مناسب بازآفرینی بافت‌های آسیب دیده در این تحقیق پس از بررسی جایگاه مشارکت مردم در طرح منظر شهری از طریق روش تحلیل محتوی شرح خدمات و مصاحبه با ساکنین محله، نقائص و کاستی‎های فرایند مشارکت در این طرح ها مورد بحث قرار گرفته و تلاش شده است تا فرایند مناسب برای تحقق بازآفرینی مشارکتی در طرح های منظر شهری بافت های آسیب دیده ارائه گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Public Participation in Tarhhaye Manzar Shahri (Urban Landscape Plans)

نویسندگان [English]

  • Behnaz Aminzadeh 1
  • Raziyeh Rezabeighi Sani 2
1
2
چکیده [English]

Renovation of Urban deteriorated fabrics and the need for active public participation in the process of providing plans and implementations are among the most important topics in urban studies. Urban regeneration is a planned demolition for the purposes of reducing physical blight, social disorders and improving the overall quality of life in cities. Thus the design solutions could be more thoughtful, elaborate and with careful analysis of all relevant variables, various courses of actions, possible impacts, and eventually with less mistakes. Thus urban regeneration plans needs public and private involvements. Theoretical studies in public participations and their applications in experiencing urban renewal projects, conducted to the evolution of a new approach in "urban renewal" concepts that is "urban regeneration", with the emphasis on revitalizing damaged fabrics by public participation. The application of public participation in urban renewal has been begun since 1385 in the country by preparation of Tarhe Manzare (Shari Urban Landscape Plans). One of the main objectives of these plans is to involve resident`s participation in the process of the renovation of deteriorated fabrics. In the format of "Special detailed renewal plans", many of such plans are prepared and approved by Tehran renovation and renewal organization. One of the initial landscape plans is Atabak neighborhood in south east of Tehran. This paper investigates the status of participation in the urban landscape plans by studying the case study of Atabak neighborhood plan and tries to provide an appropriate process for participatory urban regeneration. To achieve the research objectives, different methods were used, such as content analysis of the description of the urban landscape plan contract, group interviews and field observations. In order to examine issues related to public participation in renovation of neighborhoods, meetings with residents and their representatives have been performed. Two main questions were raised in the interviews: satisfaction with the project, and the main problems facing the project. The interviewees were also encouraged to mention any other factor associated with their satisfaction (or dissatisfaction) of the area. The large amount of data was then reduced into smaller number of analytical units by applying coding and then pattern coding. The results show that the experience of community participation as an integral part of this project has not considered and performed well, and thus Atabak plan resulted in the fragmentation of traditional spatial context of neighborhood, defenseless and abandoned places and spaces, departure of local residents from neighborhood, and thus the public's distrust on urban management. The evaluation and analysis of the Atabak project confirms that Manzar Shari plans lack appropriate process of public/private collaboration and thus they lead to problems in the process of implementation and the eventual failure of the product. The performed planning process has resulted in financial losses and various problems for the locale and the city as a whole. Based on the evaluation, the defects and shortcomings of the project, and reviewing current theoretical basis regarding urban regeneration, attempt has been made to propose the appropriate process for the participatory regeneration plans.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Atabak Neighborhood
  • participation
  • process
  • Urban Landscape Plans
  • urban regeneration
احمدیان، رضا (1382)، طرح‎های توسعه شهری، ناکارآمد و تحقق ناپذیر، ماهنامه شهرداریها، سال پنجم، شماره 50، صص؟؟؟؟؟؟؟.
آزاد ارمکی، تقی (1379)، اندیشه نوسازی در ایران، انتشارات دانشگاه تهران.
آیینی، محمد و زهرا السادات اردستانی ( 1388)، هرم بازآفرینی و مشارکت مردم،معیار ارزیابی برنامه های توسعه درونزای شهری، نشریه هویت شهر، سال سوم، شماره 5، ؟؟؟؟؟؟؟؟.
ایزدی، محمد سعید و جلیل حبیب الهیان (1389)، رویکردی نوین به فرایند و ساختار تهیه طرح ها و برنامه های ساماندهی و بازآفرینی شهری: بررسی یافته های حاصل از تحلیل و ارزیابی طرح های منظر شهری، دومین همایش سراسری بهسازی و بازآفرینی بافت های تاریخی، آسیب دیده شهری و سکونتگاه های غیر رسمی، شیراز.
حبیبی، سید محسن، حاجی بنده، مونا (1388)، بررسی تجربه سازماندهی مجدد زمین در ژاپن برای استفاده از آن در ایران، نشریه هویت شهر، سال سوم، شماره 5، صص؟؟؟؟؟؟؟؟؟.
رضابیگی ثانی، راضیه (1389)، بررسی تاثیر طرح تسهیل گری در نهادینه سازی مشارکت مردمی در نوسازی بافت آسیب دیده ناحیه امام علی (ع)، دومین همایش سالیانه نوسازی بافت های آسیب دیده شهری، تهران.
سازمان عمران و بهسازی شهری (1384)، برنامه عملیاتی ده ساله بهسازی و نوسازی بافت های آسیب دیده شهری، تهران.
سازمان نوسازی شهر تهران، معاونت طرح و توسعه (1385)، طرح تفصیلی ناحیه امام علی (ع) (منطقه 15). نقش پیراوش (1384)، چشم‌انداز شهر / محله- پیشنهاد یک چارچوب مفهومی برای صورت‌بندی بیانیه چشم‌انداز.
Gullino, S )2008(, Urban Regeneration and Democratization of Information access, Journal of Environmental Management , Vol, 90(6), pp. 2012-2019.
Home, Robert K (1982), Inner city regeneration، E. & F. N. Spon, London, UK.
Holsti, Ole R (1969) Content Analysis for the Social Sciences and Humanities. Reading, MA: Addison-Wesley.
Hughes, Christina (2006), Quantitative and Qualitative Approaches .the university of Warwick.
Landry, Ch. (1995), the Art of Regeneration: Urban Renewal through Cultural Activity, Demos. Lasswell, H. D. (1972), Communication research and public policy. Public Opinion Quarterly, 36, 301–310.
Pogessi, Sara (2007), Public-private partnership for urban regeneration: the case of the Urban Transformation Companies، The Eleventh International Research Symposium on Public Management (IRSPM XI)، Potsdam University، Germany, 2 – 4 April 2007.
Roberts, Marion (1998), urban design and regeneration, introducing urban design, Longman.
Roberts, Peter W and Hugh Sykes (2003), Urban regeneration: a handbook, London: sage.
UNDP (2004), Guidelines for urban regeneration in the Mediterranean region، Priority Actions Program Regional Activity Centre.