نقش خودکارآمدی و انگیزش تحصیلی در پیش‌بینی خلاقیت دانشجویان معماری (نمونه پژوهی: دانشکده‌ی معماری دانشگاه محقق اردبیلی )

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوى کارشناسى ارشد مهندسى معمارى، گروه مهندسى معمارى، دانشکده فنى و مهندسى، دانشگاه محقق اردبیلى، اردبیل، ایران

2 دانشیار گروه مهندسى معمارى، دانشکده فنى و مهندسى، دانشگاه محقق اردبیلى، ، اردبیل، ایران

3 استاد گروه روانشناسى عمومى، دانشکده علوم تربیتى و روان شناسى، دانشگاه محقق اردبیلى، اردبیل، ایران

4 دانشیار گروه مهندسى معمارى، دانشکده فنى و مهندسى، دانشگاه محقق اردبیلى، اردبیل، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر تعیین نقش خودکارآمدی و انگیزش تحصیلی در پیش‌بینی خلاقیتِ دانشجویان معماری در طراحی فضاهای درمانی است. پژوهش حاضر از نوع همبستگی بوده و جامعه­ی آماری آن را تمامی دانشجویان ترم هفت معماری دانشگاه محقق اردبیلی در نیمسال اول سال تحصیلی 1397-1396 تشکیل داده‌اند که از بین آن‌ها با استفاده از روش نمونه‌گیری دردسترس، 30 دانشجو انتخاب شدند. برای اندازه‌گیری خودکارآمدی تحصیلی، انگیزش تحصیلی و خلاقیت به ترتیب از خرده مقیاس‌های خودکارآمدی و انگیزش تحصیلی برگرفته از پرسشنامه عملکرد تحصیلی درتاج (1383) و مقیاس خلاقیت برگرفته از پرسشنامه خلاقیت چارلز شیفر استفاده شد. ارتباط میان سه ریز­معیار انگیزش، خودکارآمدی و خلاقیت با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون سنجیده شد. این ضریب میان انگیزش تحصیلی و خلاقیت دانشجویان برابر 433/0 بوده که بیانگر ارتباط مستقیم میان این دو گویه به صورت متوسط می­باشد. سطح معنی­داری این مقایسه، ارتباط معنی­دار را میان این دو متغیر بیان می­دارد (014/0= P). همچنین نتایج آزمون رگرسیون چندگانه نشان داد از بین دو زیر مقیاس خودکارآمدی و انگیزش، تنها انگیزش است که به‌صورت معنی‌داری خلاقیت دانشجویان معماری را پیش‌بینی می‌کند. با یک واحد افزایش در میزان انگیزش، 45/0 واحد افزایش در میزان خلاقیت اتفاق خواهد افتاد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Role of Self-efficacy and Academic Motivation in Predicting Creativity of Architecture Students (Study Sample: Faculty of Architecture, University of Mohaghegh Ardabili, )

نویسندگان [English]

  • Marjan Sadeghi 1
  • Hojjatollah Rashid Kolvir 2
  • َAkbar Atadokht 3
  • Hassan Akbari 4
1 Master Student of Engineering Educational, Department of Engineering Educational, Faculty of Engineering, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran.
2  Assistant Professor, Department of Engineering Educational, Faculty of Engineering, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran.
3 3 Professor, Department of Psychology, Faculty of Education and Psychology, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran.
4 PhD Architect Assistant Professor Department of Architecture Faculty of Engineering University of Mohaghegh Ardabili Ardabil, Iran
چکیده [English]

Problem solving and creativity are at the highest level of human cognitive activities and are considered as the most valuable educational goals. In recent years, the Iranian educational system has emphasized on activating learners in learning skills. The purpose of activating learners is to promote their creativity. Nowadays, university graduates are increasingly finding a global position and providing educational services in the international context, which requires the acquisition of international characteristics and qualifications. In fact, the main goal of all educational institutions is to create problem-solving ability and creativity in students. Architectural design courses play a pivotal role in education of architectural engineering students, and its importance is not hidden from anyone, either in terms of empirical knowledge or theories-related methods. Most architectural processes require initiative creativity, which requires knowledge and education; because in architectural design workshops, the sciences learned in other courses are combined to help students to identify creative answers. In relation to the factors affecting creativity, some experts have a set of cognitive factors (intelligence and talent), environmental variables (political, cultural, economic and social factors) and personality variables (such as five personality factors, intrinsic motivation, self-leadership characteristics, etc.) have been considered important. The purpose of this study is to determine the role of self-efficacy and academic motivation in predicting the creativity of architecture students in designing therapeutic spaces. The present study was a correlational study and the statistical population contained all of the semester 7 architecture students of Mohaghegh Ardebili University in the first half of the academic year 1396-1397, which among them, 30 students were selected using census sampling method. The mean age of the statistical population was 21.83 years and the standard deviation was 0.98. Among the 30 students who were studied, 7 (23.3%) were men and 23 (76.7%) were women. To measure academic self-efficacy, academic motivation, and creativity, the self-efficacy and academic motivation subscales, respectively, derived from the Dartaj Academic Performance Questionnaire (2004) and the Charles Schaeffer Creativity Questionnaire. The relationship between three subscales of motivation, self-efficacy and creativity was assessed using Pearson correlation test. The coefficient between academic motivation and students' creativity is 0.433 which indicates a direct relationship between these two items on average. Significant level of this comparison indicates a significant relationship (P = 0.014) between these two variables. Also the results of multiple regression tests showed that among two subscales of self-efficacy and motivation, this is only motivation that significantly predicts the creativity of architecture students. With one unit increase in motivation, a 0.45 unit increase in creativity will occur. According to psychologists, motivation is one of the key concepts and is used to explain the different levels of performance. Motivation is one of the main causes of behavior and can be defined as the driving force of human activities and its directing factor. There is a strong link between the personal motivation and the creativity, which is determined by the social environmental factors or at least certain aspects of the environment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Academic self-efficacy
  • Academic motivation
  • Creativity
  • Architecture students
ابطحی، معصومه السادات، نادری، خدیجه (1390). رابطه‌ی خلاقیت و سازگاری اجتماعی با عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان متوسطه‌ی شهر زنجان، تحقیقات مدیریت آموزشی، 3(2)، 28-15.
ابوالقاسمی، عباس، جوانمیری، لیلا (1391). نقش مطلوبیت اجتماعی، سلامت روانی و خودکارآمدی در پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر، فصلنامه‌ی روانشناسی مدرسه، 1(2)، 20-6.
ادهمی، اشرف؛ جوادی، یداله؛ حق دوست، علی اکبر (1381). ارتباط امکانات آموزشی و نیروی انسانی بخش های علوم پایه با پیشرفت تحصیلی دانشجویان پزشکی کرمان، مجله‌ی علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین، 6(2)، 63-56.
الهی‌مطلق، شهرزاد؛ امرایی، کوروش؛ یزدانی، محمدجواد؛ عبدالرحیم؛ سوری، حسین (1389). رابطه‌ی بین خودکارآمدی و پیشرفت تحصیلی در دانش‌آموزان دبیرستانی، علوم اجتماعی و رفتاری، 15، 768-765.
بحرانی، محمود (1384). مطالعه انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان متوسطه استان فارس و عوامل همبسته با آن. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 22(4): 115-104.
حجازی، الهه؛ احمد، رستگار؛ غلامی لواسانی، مسعود؛ قربان جهرمی، رضا (1388). باورهای هوشی و پیشرفت تحصیلی: نقش اهداف پیشرفت و درگیری تحصیلی، پژوهش‌های روانشناختی، 12(1).
درتاج، فریبرز (1383). بررسی تأثیر شبیه‌سازی ذهنی فرایندی و فراورده‌ای بر بهبود عملکرد تحصیلی دانشجویان، ساخت و هنجاریابی آزمون عملکرد تحصیلی. رساله دکتری روان‌شناسی تربیتی، چاپ‌نشده. دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شهید بهشتی. رجایی، حمید (1389). آفرینندگی، تفکر جانبی و باور دینی، تهران: مرکز پژوهش‌های صدا و سیما.
رحمانی، سیف‌الله (1392). روابط علی بین جهت‌گیری هدف‌های پیشرفت و عملکرد تحصیلی با میانجیگری خودکارآمدی، سبک‌های یادگیری و فراشناخت در دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، پایاننامه درجه دکتری تخصصی روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
رحیمی‌مند، مریم؛ عباس‌پور، عباس (1395). بررسی رابطه‌ی روش‌های تدریس (مباحثه‌ی گروهی، پرسش و پاسخ، نمایش علمی و سخنرانی) با انگیزش پیشرفت در دانشجویان، فصلنامه‌ی روان‌شناسی تربیتی، 12(39)، 24-1.
رهنما، اکبر و عبدالملکی، جمال (1388). بررسی رابطه بین هوش هیجانی و خلاقیت با پیشرفت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه شاهد، اندیشه‌های نوین تربیتی، دوره 5، شماره 2، 78-55.
ریو، مارشال (2006). انگیزش و هیجان، یحیی سید محمدی (1385)، تهران، ویرایش.
زینلی‌پور، حسین؛ زارعی، اقبال و زندی نیا، زهره. (1388). خودکارآمدی عمومی و تحصیلی دانش‌آموزان و ارتباط آن با عملکرد تحصیلی. پژوهشنامه مطالعات روانشناسی تربیتی، 9: 28-13.
سانتراک، جان (2006). روان‌شناسی تربیتی، مرتضی امیدیان (1385)، یزد، دانشگاه یزد. سیف، علی اکبر (1383). روان شناسی پرورشی نوین، تهران: دوران.
شریف، حمیدرضا (1393). تعامل مدرس و دانشجو در کارگاه طراحی معماری (تفکر انتقادی مدرس و تفکر خلاق دانشجو). فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 16(64)، 38-23.
شعبانی، حسن (1383). مهارت‌های آموزشی وپرورشی، تهران: سمت، چاپ نوزدهم.
شیخ الاسلامی، راضیه؛ رضویه، اصغر (1384). پیش بینی خلاقیت دانش آموزان دانشگاه شیراز با توجه به متغیر های انگیزش بیرونی، انگیزش درونی و جنسیت، مجله‌ی علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 4 (22)، 103-94.
طالبی، هوشنگ؛ عابدی، احمد؛ صدرزاده، امید (1391). ساخت و اعتباریابی مقیاس سنجش انگیزش تحصیلی دانشجویان دوره‌ی کارشناسی دانشگاه اصفهان بر اساس نظریه‌ی خودمختاری، رویکردهای نوین آموزشی، 7(1)، 153-137.
طیموری‌فرد، عین‌اله و فولادچنگ، محبوبه. (1391). نقش فراشناخت، هوش و خود کارآمدی در پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان سال اول متوسطه. مجله مطالعات آموزش و یادگیری، 4(2)، 135-117.
عاشوری، جمال (1393). ارتباط خودکارآمدی، تفکر انتقادی، سبک‌های تفکر و هوش هیجانی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان پرستاری، مجله علمی دانشکده پرستاری و مامایی همدان، 22(3)، 23-15.
عربیان، اقدس؛ خداپناهی، محمد کریم؛ حیدری، محمود؛ صالح صدق‌پور، بهرام (1383). بررسی رابطه‌ی اعتقادات خودپنداره به سلامت روان و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان، مجله روانشناسی، 8، 371-360.
عسکری، جعفر (1384). بررسی منابع افت انگیزشی دانشجویان دانشگاه از دیدگاه آنان، مجله‌ی روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران، 11(4)، 462-455.
غلام علی لواسانی، مسعود؛ خضری‌آذر، هیمن؛ امانی، جواد و مال‌احمدی، احسان (1389). نقش خودکارآمدی تحصیلی و اهداف پیشرفت در تنیدگی، اضطراب و افسردگی دانشجویان. مجله روانشناسی، 14(4)، 432-417.
کریم‌زاده، منصوره و محسنی، نیک‌چهره. (1385). بررسی رابطه خودکارآمدی تحصیلی با پیشرفت تحصیلی در دانش‌آموزان دختر سال دوم دبیرستان شهر تهران (گرایش‌های علوم ریاضی و علوم انسانی). مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان، 4(2)، 45-29.
لطیفیان، مرتضی و البرزی، محبوبه (1385) بررسی نقش باورهای انگیزشی بر خلاقیت کودکان، مجله روانشناسی، 10(4).
محمدی‌پور، افشین (1384). ارزیابی نگرش دانشجویان پزشکی از آینده‌ی شغلی در دانشگاه علوم پزشکی بابل، مجله‌ی علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل، 8(1)، 95-86.
مولوی، پرویز؛ رستمی، خلیل؛ فدایی نایینی، علیرضا؛ محمدنیا، حسین؛ رسول‌زاده، بهزاد (1386). بررسی عوامل مؤثر در کاهش انگیزه‌ی تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، مجله‌ی علمی سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران، 25(1)، 58-53.
مهین زعیم، ب (1378). مقایسه‌ی خلاقیت و ویژگی‌های فردی و شخصیتی در هنر، علوم انسانی، مجله‌ی مهندسی و تازه‌های پزشکی، تهران، دانشگاه الزهرا.
هاشمی‌پور، مریم‌السادات (1385). انگیزه‌های ورود به رشته‌ی دندان‌پزشکی در دانشجویان دانشکده دندان‌پزشکی کرمان، مجله‌ی ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 6(1)، 115-109.
همایی، رضوان؛ حیدری، علیرضا؛ بختیارپور، سعید؛ برنا، محمدرضا (1388). رابطه‌ی انگیزه‌ی پیشرفت، هوش شناختی، هوش هیجانی، سوابق تحصیلی و متغیرهای جمعیت شناختی با عملکرد تحصیلی دانشجویان، یافته‌های نو در روان‌شناسی (روان‌شناسی اجتماعی)، 4(12)، 63-49.
 Abouserie Reda(2009). Self-esteem and achievement motivation as determinants of students' approaches to studying. Journal of Studies in Higher Education, Vol. 20, pp. 19-26.
Ajibola O( 2007). Self-Efficacy, Risk-Taking Behavior and Mental Health as Predictors of Personal Growth Initiative among University Undergraduates. Electronic Journal of Research in Educational Psychology, v5 n2 p349-362.
AlperAy F, Karakaya A, Yilmaz K( 2015). Relations between self- leadership and critical thinking skills. Procedia- social and Behavioral sciences, (207): 29- 41.
Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191–215. Bandura, A. (1989). Social Cognitive Theory. In R. Vasta (Ed.), Annals of Child Development. Six Theories of Child Development (Vol. 6, pp. 1-60).
Busato VV, Prinsb FJ, Elshouta JJ, Hamakera CH(2009). Intellectual ability, learning style, personality, achievement motivation and academic success of psychology students in higher education. Personality and Individual Differences, v29n6, pp.1057-1068.
Cassidy, S. and Eachus, P(2000). Learning Style, Academic, Belief Systems, Self-report Student Proficiency and Academic Achievement in Higher Education, Psychology, Educational Psychology. An International Journal of Experimental Educational Psychology, 20(3): 307-322.
Cheng P, Chiou W(2010). Achievement, attribution, self-efficacy, and goal setting by accounting undergraduates. Psychological Reports, 106(1):54-64.
Clark, M. H., & Schroth(2010). Examining relationships between academic motivation and personality among college students. Learning and Individual Differences, 20(1), 19-24.
Deci EL, Ryan R(1985). Intrinsic motivation and self-determination in human behavior, New York: Plenum, 45-54.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). The “what” and “why” of Goal pursuits: Human Needs and the self-determination of Behaivior. Psychology Inquiry, 11, 4, 227-286.
Dewaelsche. S(2015). Critical thinking, questioning and student engagement in Korean university English courses. Linguistics and Education. (32): 131- 147.
Fasnacht PH(2003). Creativity: a refinement of the concept for nursing practice. J Adv Nurs. 41(2):195-202.
Ferla J, Valcke M, Cai Y(2009). Academic self-efficacy and academic self-concept: Reconsidering structural relationships. Learning and Individual Differences. 19: 499–505.
Gallagher JE, Patel R, Donaldson N, Wilson NH(2007). The emerging dental workforce: why dentistry? A quantitative study of final year dental students' views on their professional career. BMC Oral Health. 15; 7: 7.
Linnerbrink EA, Pintrich PR (2003). The role of self – efficacy beliefs in student engagement and learning in the classroom: reading writing quarterly. Overcoming learning difficulties. 19(2):119-37.
Marriner A(1977). The student's perception of his creativity. Nurs Res. 26 (1): 57- 60.
Masaali S(2007). Relationship between reading study and academic achievement among students in IU. Isfahan: Khorasgan Slamic Azad University.
Mimi B(2004). Academic motivation in self-efficacy, task value, achievement goal orientations, and attributional beliefs. Journal of Educational Research. 97 (6): 287-298.
Nilsen H(2009). Influence on student academic behaviour through motivation, self-efficacy and value- expectation: An action research project to improve learning. Issues in Informing Scienc and Information Technology. 6: 544-556.
Pajares, F. and Schunk, D. H. (2001). Self-beliefs and school success: Self-efficacy, self- concept and school achievement. Edited by R. Ridingand S. Rayner. American, Cardora (Eds): Able publishing Anderson.
Pajares,F(2002). Gender and perceived self-efficacy in self-regulated learning. Theory into practice. Journal of Educ Psycho. 20(4):116-25.
Pintrich PR, Schunk DH(2006). Motivation in Education: Theory, Research, and Applications. translate. Shahraray M. Tehran: Elm Pub.
Pintrich PR, Schunk DH(2002). Motivation in Education: Theory, Research, and Applications. 2nd ed. Upper saddle River, NJ: Pearson Education. P.60-145.
Runco and Albert(2006). Theorys of creativity. McGrahill press.
Runco, M.(2007). Creativity: Theories and themes: Research, development and practice. Elsevier academic press.
Ryan M, Deci L(2000). Intrinsic and extrinsic motivations: classic definitions and new directions. Contemp Educ Psychol. 25(1): 54-67.
Schunk, D.H. (1991). Self-efficacy and academic motivation. Educational Psychologist, 26(3&4), 207- 231.
Snyder, C. R., Shorey, H. S., Cheavense, J., Pulvers, K. M., Adams, V. H. & Wiklund, C.(2002). Hope and academic success in college. Journal of Educational Psychology, 94(4), 820-826.
Watt CD, Greeley SA, Shea JA, Ahn J.(2005). Educational views and attitudes, and career goals of MD-PhD students at the University of Pennsylvania School of Medicine. Acad Med. 80(2): 193-8.