نقش پروژه های محرک توسعه در بازآفرینی بافت مرکزی شهرها: نمونه مطالعاتی، بافت تاریخی شهر یزد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشکده شهرسازی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

2 کارشناس ارشد شهرسازی

چکیده

از جمله اهداف اصلی پروژه‌های محرک توسعه، دستیابی به بازآفرینی شهری است؛ رویکردی که به عنوان یک راهبرد جامع، برای ایجاد تغییر در یک مکان با نشانه‌های زوال به کار می‌رود. تحقیق حاضر بر آن است تا با تدوین شاخص‌های تحرک و توسعه بافت‌های شهری از متون نظری و تجارب عملی، به تحلیل نقش این پروژه‌ها در سطح بافت تاریخی شهر یزد بپردازد. برای جامعیت این سنجش، از 27 شاخص عینی در سه پارامتر سکونتی، فعالیتی و کالبدی در برزن‌های نه‌گانه بافت مرکزی شهر استفاده گردیده است. روش تحقیق در این پژوهش، تلفیقی از روش‌های تحلیلی، استفاده از متون معتبر جهانی مرتبط از یک سو، و تحلیل داده‌های ثانویه مربوط به 850 بلوک شهری در محیط نرم‌افزارهای تحلیل آماری و سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی از سوی دیگر است. یافته‌های پژوهش حاضر نشان می‌دهد که عوامل اصلی سنجش نقش پروژه‌های محرک توسعه در بازآفرینی بافت مرکزی شهرها شامل شأن سکونتی بافت، وضعیت کالبدی مسکن و محیط مسکونی، وضعیت فعالیتی، وضعیت اقتصادی، نوسازی کالبدی، تحرک ساخت‌وسازها، سرمایه‌گذاری دولتی و وضعیت عمومی بافت هستند. همچنین، در بافت تاریخی شهر یزد، برزن گنبدسبز به عنوان بهترین، و برزن زرتشتی‌ها نابسامان‌ترین وضعیت را در ارتباط با شاخص تلفیقی تحرک و توسعه دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Role of Flagship Developments in the Regeneration of Inner City Textures: The Case Study of Yazd City, Iran

نویسندگان [English]

  • Mohammad Mehdi Azizi 1
  • Bahare Bahra 2
1 Professor, School of Urban Plannig, College of Fine Arts, University of Tehran, Tehran, Iran.
2 Master of Urban Planning
چکیده [English]

Regeneration of historical and deteriorated areas of cities has been noted in recent urban planning literature worldwide. Inefficiency is a main problem in deteriorated urban areas where the possibility of updating and spontaneous changing has disappeared. Similar to many other countries, current process of extension of urban deteriorated area in Iran indicates that problems will be complicated, if we did not apply any precautionary measures, suitable policies, planning and ation plans. In this regard, one solution has been implementation of flagship developments. One of the main objectives of flagship developments is to achieve urban regeneration goals; an approach that is used as a comprehensive strategy for applying some positive changes in one place that have signs of deterioration. It considers quality improvement, with integrated goals of economic, social and physical topics. This strategy is used in order to improve a place that is in the process of decaying and deteriorating, but advocators of flagship development have unanimity in this subject, which one zone of urban won't achieve regeneration without such projects; Because of, flagship developments caused a series of reactions that will be finished to regeneration of urban fabric. On the other hand, it is not true that we hope to achieve development in the vast area of urban just by relying on this project because many projects in all around the world could not achieve their main goal that was regenerating a decaying fabric. Historical fabric of Yazd city is one of the important historical urban fabrics of Iran that have high historical value but in recent years, is encountered with decaying process. Accordingly, the present article is to collect indicators of urban mobility and development by studying the theoretical literature and reviewing practical experiences, to study the role of flagship developments in historic fabric of Yazd city. For having a comprehensive evaluation, had used 27 objective indicators in three branches: residential, activity and physical parameters, in the nine neighborhoods of the central districts of Yazd city. The research method is a combination of analytical techniques; On the one hand the world's leading texts on the urban regeneration and flagship development have studied. On the other hand the secondary data analysis of 850 city blocks in the statistical analysis software (SPSS 21) and geographic information systems (Arc GIS) was conducted. The findings of this study show that the main factors of evaluating the role of flagship development and such projects in regenerating the inner cities fabric, includes eight factors. These factors include: residential status, the physical condition of housing and residential environment, the activity situation, the economic situation, physical renewal, construction's mobility, governmental investment and general situation of neighborhood's fabric. Then by using TOPSIS as a multi-criteria decision making technique (MCDM) the results show that in the historic fabric of the city of Yazd, Gonbadesabz neighborhood has the best situation and Zoroastrians neighborhood has the most chaotic situation in relation to the combined indicators of mobility and development.
Keywords: Flagship development, Urban regeneration, Factor Analysis, TOPSIS, Yazd city.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Flagship development
  • urban regeneration
  • factor analysis
  • TOPSIS
  • Yazd city

مراجع

ایمری، راب و لیز، لورتا و راکو، مایک (1390)، نوسازی شهر لندن: حکمرانی، پایداری و اجتماع‌محوری در یک شهر جهانی، ترجمه مجتبی رفیعیان، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
پورتر، لیبی و شاو، کیت (1392)، کدام نوزایی شهری؟ مقایسه استراتژی های بازسازی شهری در سطح بین الملل، ترجمه منوچهر طبیبیان، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
راجرز، ریچارد (1392)، شهرهای پایدار برای سیاره­ای کوچک، خسرو افضلیان، مؤسسه چاپ آستان قدس رضوی، مشهد.
زبردست، اسفندیار (1393)، کاربرد مدل F’ANP در شهرسازی، هنرهای زیبا-معماری و شهرسازی، دوره 19، شماره 2، صص 23 ـ 38.
صحی­زاده، مهشید و ایزدی، محمدسعید (1383)، حفاظت و توسعه شهری دو رویکرد مکمل یا مغایر، مجله آبادی، شماره 45، صص 12 ـ 21.
کاکرین، آلن (1387)، سیاست­های شهری، رویکرد انتقادی، ترجمه عارف اقوامی مقدم، تهران: انتشارات آذرخش.
لطفی، سهند، (1391)، تبارشناسی بازآفرینی شهری از بازسازی تا نوزایی، انتشارات آذرخش، تهران.
لنگ، جان (1391)، گونه­شناسی، رویه­ها و طرح­ها همراه با بیش از پنجاه مورد خاص، ترجمه سید حسین بحرینی، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
وزارت راه و شهرسازی (1393)، سند ملی راهبردی احیاء، بهسازی، نوسازی و توانمندسازی بافت­های فرسوده و ناکارآمد شهری، دفتر هیئت دولت، تهران.
Alpopi, C., & Manole, C. (2013), Integrated urban regeneration, solution for cities revitalize, Procedia Economics and Finance, 6, pp. 178–185.
Attoe, W & Logan, P (1989), American Urban Architecture: Catalysts in the Design of cities, University of California Press, Berkley.
Beauregard, R. A & Holcomb, H. B (1981), Revitalizing cities, Association of American Geographers, Washington.
Boelsums, R (2012), Living next to flagship development, regional studies association, European Conference, Europe.
Cochran, A., (2007), Understanding Urban Policy: A Critical Approach, Blackwell Publishing, Oxford.
Couch, C; Fraser, C & Percy, S (ed.) (2003), Urban Regeneration in Europe, Blackwell Publishing, Oxford.
Cowan, R (2005), The Dictionary of Urbanism, Streetwise Press, Britain.
Deakin, M; Campbell, F & Alasdair, R (2012), The mass-retrofitting of an energy efficient-low carbon zone: baselining the urban regeneration strategy, vision, masterplan and redevelopment scheme, Energy Policy, Vol 45, pp 187–200.
EDAW ( 2002), http://www.rudi.net/node/17478.
Ellin, N (2006), Integral Urbanism, Routledge, London and New York.
English Partnership (2003), BURA Awards, National regeneration Agency, London.
Ertan, T & Egercioglu, Y (2016), Historic city center urban regeneration: case of Malaga and Kemeralti, Izmir, Procedia – social and behavioral sciences, Vol 223, pp. 601 - 607.   
Foster, J (1999), Docklands: Cultures in Conflict, Worlds in Collision, UCL Press, London.
Gullino, Silvia (2009), Urban regeneration and democratization of information access, Journal of environmental management, Vol 90, pp 2012 - 2019.
Guzey, O (2016), The last round in restructuring the city: urban regeneration becomes a state policy of disaster prevention in Turkey, Cities, Vol 50, pp 40 –53.
Hall, P (2014), Cities of Tomorrow: an intellectual history of urban planning and design since 1880, Wiley Blackwell, United States.
Huston, S; Rahimzad, R & Parsa, A (2015), Smart sustainable urban regeneration: institutions, quality and financial innovation, Cities, Vol 48, pp 66 –75.
Laprise, M; Lufkin, S & Rey, E (2015), An indicator system for the assessment of sustainability integrated into the project dynamics of regeneration of disused urban areas, Building and Environment, Vol 86, pp 29–38.
La Rosa, D & Privitera, R, etc. (2017), Assessing spatial benefits of urban regeneration programs in a highly vulnerable urban context: A case study in Catania, Italy, Landscape and Urban planning, Vol 157, pp 180 - 192.
Li, Ling & Hong, Guangbin et al., (2016), Evaluating the performance of public involvement for sustainable urban regeneration, Procedia engineering, Vol 145, pp 1493 - 1500.
Macdougall, D (1993), Putting the heart Back in the City, in 100 Years: Town Planning in Dundee, Duncan of Jordanstone College of Art, Dundee.
O’Tool, M & Usher, D (1992), Editorial, in: P. Healey et al. (Eds) Rebuilding the City: property-led urban regeneration, E. & F. N.  Spon, London.
Roberts, P & Sykes, H (2000), Urban Regeneration, Handbook, Sage Publications, London.
Smyth, H (1994), Marketing the city, the role of flagship developments in urban regeneration, Talor & Francis, UK.
Temelova, J (2007), Flagship Developments and The Physical Upgrading of Post socialist Inner City: The golden angel project in Prague, Department of Social Geography and Regional Development, Faculty of Science Charles, University of Prague.
Vicario, L & Monje, P.M.M (2003), Another “Guggenheim effect”? The generation of a potentially gentrifiable neighborhood in Bilbao, Urban Studies, Vol 40, No 12, pp. 2383 – 2400.
Villagra, P; Rojas, C; Ohno, R; Xue, M & Gómez, K (2014), A GIS-base exploration of the relationships between open space systems and urban form for the adaptive capacity of cities after an earthquake: the cases of two Chilean cities, Applied Geography, Vol 48, pp. 64–78.
Zheng, H. W; Shen, G. Q. P & Wang, H (2014), A review of recent studies on sustainable urban renewal, Habitat International, Vol 41, pp. 272–279.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
نشریه هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی
دوره 22، شماره 4
اسفند 1396
صفحه 5-16

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار