از سبک تا هویت در معماری

نویسنده

کارشناس ارشد معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران،

چکیده

معماری به رغم تفاوت‌های سرزمینی که در شکل آن تاثیر فراوانی داشته، دارای ویژگی‌‌های ذاتی، پویا و تدریجی است، که آن‌را هویت می‌نامند. واژه‌شناسی هویت، ما را به انسان، معماری و مولفه‌های تمیز‌دهنده‌ی آن می‌رساند. کلیتی که قبلاً از دیدگاه ملک الشعرای بهار با نام "سبک" به جهان درون و برون انسان تقسیم می‌شد؛ ولی معنای آن در سده-های اخیر با تحول ایجاد شده در عالم و آدم، با "مد معماری" جایگزین و در دایره‌ی سلایق گذرای معماران محبوس و از معنای قدیمی خود فرسنگ‌ها فاصله گرفته است. مولفه‌های تمیز‌دهنده‌ی معماری شامل انسان و باورهایش، مکان و زمان می‌باشند. در این مقاله ضمن بررسی جایگاه انسان مولف و بهره‌بردار از معماری، به بررسی مکان از دیدگاه نظریه‌پردازان پدیدار‌شناس و روانشناسان محیطی و ارتباط در هم تنیده‌ی آن با انسان و تاثیر خاطره مکانی پرداخته می‌شود. مولفه‌ی زمان، نه صرفاً در نوع قراردادی و معطوف به گذشته و متوجه آینده‌ی آن، بلکه به عنوان عرصه‌ی تحقق زندگی مورد مداقه قرار می گیرد. ایجاد چارچوب فکری مناسب برای مفهوم هویت، از اهداف مقاله و سامانه‌ی جستجوی آن نیز کیفی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

From Style to Identity in Architecture

نویسنده [English]

  • Hossein Taghvaiie
چکیده [English]

Question about identity for four decades has been a challenging topic between people in our country. Architecture has inherent, dynamic, and gradual features which is called identity despite regional and climatic differences which have had great influence on its form. Its terminology in mystical interpretation regards God the origin of the identity. In other definitions, human and her/his beliefs , that are the starting point and where a building is constructed or utilized or evaluated by her / him, and other distinctive components which distinguishes it from other types of buildings and also its similarities with its own items, have been taken into consideration. The meaning of the totality that previously from Malekolshoareye Bahar’s point of view had been divided into inside and outside of the human under the name of style has been replaced with “architecture fashion” in recent centuries due to the developments in the world and human being and in the circle of fading tastes and creativity of architects, it has been imprisoned and been miles away from its traditional meaning. Distinctive features of the architectural phenomenon, except human and her/his beliefs include time and place. This essay, in addition to surveying the author and user human status of architecture and the effect of his/her ideas and beliefs in it, deals with place from view points of phenomenological and environmental psychology theorists and its intertwined relationship with human and the effect of place memory, the place where many scholars consider its loss as the loss of human and the architecture identity. Also time component is surveyed not merely in the conventional framework and focused on the past and related to the future but as a field in which life is realized. Since human activities become meaningful during the time and in place, these activities create individual or collective memories in the human mind during the time. By repeatedly referring to them, collective memories which are the elements of human identity are visualized. Social identity and collective memory are the ones that when a person is in a place she/he feels that the place is different from other places. According to the essay concepts identity cannot be a rigid affair and in the course of time it is transformed with human and her/his beliefs. By definition, identity has features which connect us to our past origin and roots like the thread used inside sugar candy to join crystals together, but time based on current requirements forms different crystals around it, including our commonality with the world architecture. What is the concept of architectural style and identity from past to present? Why and how has the concept of identity changed? What and how are the effective features in architecture identity discussion? These are the questions our essay goes on to find an answer for. Creating a suitable intellectual framework for identity concept is the goal of the essay and its search system is qualitative and besides analyzing and interpreting data meanings, it also seeks for multiple factors effective on identity phenomenon.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Human
  • Identity
  • place
  • style
  • time
ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1380)، قواعد کلی فلسفی اسلامی، جلد دوم، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران.
ابل، کریس (1387) ، معماری و هویت، ترجمه دکتر فرح حبیب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران.
اشرف الملک شیخ الرئیس ابو علی سینا(1361)، «فن سماع طبیعی» از کتاب شفا، نگارش محمد علی فروغی، چاپ دوم، امیرکبیر، تهران. بهار،‌ محمد تقی (1355 )، سبک شناسی با تاریخ قطور نثر فارسی، چاپ چهارم، انتشارات امیر‌کبیر، تهران.
بهشتی، سید محمد(1386)، مهندسی ایرانی، از مجموعه گفتارهای اولین و دومین هم‌‌اندیشی مباحث معماری، سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، اصفهان.
بهشتی، سید محمد (1387)، غزل باغ ایرانی، مجله گلستان هنر، شماره 11، صص 12- 8.
پازوکی، شهرام (1381) ، تاثیر تفکر دکارت در ظهور نظریات جدید هنری، مجله خیال، شماره‌ی 1، صص107- 98.
پرتوی، پروین (1382)، مکان و بی مکانی: رویکردی پدیدارشناسانه، مجله هنرهای زیبا، شماره 14، صص 50- 40.
تقوائی، ویدا (1388)، از زمان تا سرمد در انسان و معماری، مجله نامه معماری و شهرسازی، شماره 3، صص 129-117.
جوبانی پالاسما (1372 )، تعهد اجتماعی و معماری خود مختار، ترجمة رسول پور، مجله ی ‌معماری و شهرسازی، شماره 10، صص؟؟؟؟؟؟. حافظ شیرازی، خواجه محمد (1362)، دیوان، چاپ اول، انتشارات انجمن خوشنویسان ایران، تهران.
حبیبی، سید محسن (1383)، صور خیال شهر را پاک کرده ایم، مجله رایانه، معماری و ساختمان، شماره سوم، صص؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟.
حبیبی، رعنا سادات (1387)، تصویر های ذهنی و مفهوم مکان، مجله هنرهای زیبا، شماره 35، صص50-39.
حجت، عیسی (‌1384)، هویت انسان ساز انسان هویت پرداز (تاملی در رابطه هویت و معماری)، هنر‌های زیبا، شماره 24، صص 62-55. حجت، مهدی (1384)، درس گفتارهای کلاس مبانی نظری معماری، دوره لیسانس، دانشگاه تهران، پردیس هنرهای زیبا.
خسرو خاور، فرهاد (1383)، شهرها و خاطره جمعی، مجله رایانه معماری و ساختمان، شماره سوم، صص ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟. دوکسیاس،کنستانتین ا (1353) ، معماری مرحله تحول، ترجمه محمود رازجویان، دانشگاه ملی، تهران.
دیبا ، داراب (1381 )، (گفت و گوی آرتا ایسوزوکی – داراب دیبا)، مجله ی معماری و شهرسازی، شماره ؟؟؟، صص؟؟؟؟؟؟؟؟؟.
رازی، امام فخرالدین محمدبن عمر(1346)، جامع العلوم، به کوشش محمدحسین تسبیحی، انتشارات کتابخانه اسدی، تهران.
رایت، ؟؟؟؟؟؟؟؟؟ (1372)، سبکها و معماران، مجله آبادی، سال دوم، شماره 8، صص ؟؟؟؟؟؟؟.
رحیم زاده، محمد رضا (1379)، مفهوم هویت، دومین کنگره معماری و شهرسازی ایران، جلد دوم، سازمان میراث فرهنگی کشور، تهران. ژان فرانسوا، لیوتار (1375)، پدیدارشناسی، ترجمه عبدالکریم رشیدیان، نشر نی، تهران.
سجادی، سید جعفر (1375)، فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی، ج 3، کتابخانه طهوری، تهران.
شیخ زین الدین، حسین (1377)، سالهای میهمانی، مجله معماری و شهرسازی، شماره 40 و 41، صص؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟.
فروم، اریک(1361)، داشتن یا بودن، ‌ترجمه اکبر تبریزی، چاپ اول، مروارید، تهران.
فرهنگ فارسی عمید، لوح فشرده. فرهنگ فارسی معین، لوح فشرده.
کاسیرر، ارنست( 1382)، فلسفه‌ی روشنگری، ترجمه یدالله موقن، نیلوفر، تهران.
کرمانی، دکتر طوبا(1375)، سیمای زمان در حکمت متعالیه، خردنامه صدرا، شماره پنجم و ششم، صص ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟.
گروت، لیندا / دیوید، وانگ (1388)، روش های تحقیق در معماری، ترجمه علیرضا عینی فر، دانشگاه تهران، تهران.
لنگ، جان(1381)، آفرینش نظریه معماری، ترجمه دکتر علیرضا عینی فر، دانشگاه تهران، تهران.
لینچ، کوین(1350)، سیمای شهر، ترجمه مزینی، انتشارت دانشکاه ملی ایران، تهران.
ونتوری، لیونلو (1384)، تاریخ نقد هنر، ترجمه امیر مدنی، نشر فضا، تهران.
مولوی (1373)، مثنوی معنوی، به کوشش رینولد نیکلسون، امیرکبیر، تهران.
نصر، سید حسین (1379)، نیاز به علم مقدس، ترجمه حسن میانداری، ویراسته احمد رضا جلیلی: موسسه فرهنگی طه، تهران.
نوربرگ شولتس، کریستیان (1381)، معماری: حضور، زبان و مکان، ترجمه علیرضا سید احمدیان، موسسه معمار – نشر، تهران.
 Buttimer Anne/ David Seamon (1980), the Human Experience of Space and Place, Oxford, London.
Corbin, Henry (1986), The Science of the Balance and Correspondences Between Worlds in Islamic Gnosis in Temple and Contemplation, tran. Philip Sherrard, Islamic Publications, London.
Oxford English Dictionary, 11th Edition Revised (2008), Edited by Catherine Soanes & Angus Stevenson, Oxford University Press Inc., New York.
Relph Edward. (1976), Place and Placelessness , Pion, London.
Seamon, David (1996),»A Singular Impact«. Environmental & Architectural Phenomenology Newsletter Vol. 7, No. 3 , pp?????????.
- Tuan, Yi- Fu(1977), Space and Place: the Perspective of Experience University of Minnesota Press, Minneapolis.
Schuon. Frithjof(1965),Light on the Ancient World, Perennial Book, London.