تفاوت فصلی حدود آسایش حرارتی در محلات قدیم و جدید شهر اصفهان (مطالعه موردی: محلات جلفا و مرداویج)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

2 دانشگاه تهران

3 دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران

4 گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

چکیده

به طور طبیعی هدف رفتار انسان، رسیدن به آسایش است، ولی حتی در فضاهای مشابه، محدوده آسایش حرارتی برای همه یکسان نبوده و به تنوع افراد حاضر، تجربیات و انتظارات، سطح رضایت از شرایط محیطی، نوع فضا، ساختار، بافت و غیره باز می گردد. از این رو این مقاله می کوشد تا به تحلیل و تعیین شرایط و حدود آسایش حرارتی در فضاهای باز عمومی محلات مسکونی در دو فصل زمستان و تابستان پرداخته و نتایج را در محلات قدیمی و جدید مقایسه کند. در پژوهش حاضر، ابتدا ویژگی های اقلیمی شهر اصفهان معرفی شده و سپس محله قدیمی جلفا و محله جدید مرداویج، جهت انجام مطالعات میدانی انتخاب شدند. در همین راستا، متغیرهای اقلیمی شامل دما، رطوبت نسبی و سرعت جریان باد با استفاده از دستگاه های دیتالاگر، اندازه گیری و پرسشنامه ها توسط کاربران در فضاهای باز عمومی محلات منتخب و در ماه های بهمن، اسفند و مرداد تکمیل شدند. نتایج حاصل از مقایسه حدود آسایش در محلات مورد مطالعه نشان می دهد که محله قدیمی جلفا در هر دو فصل سرد و گرم در محدوده آسایش بوده و محله جدید مرداویج در فصل سرد در محدوده آسایش و در فصل گرم خارج از این محدوده می باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Seasonal Difference of Thermal Comfort in New and Old Neighborhoods (Case Study: Jolfa and Mardavij Districts of Isfahan)

نویسندگان [English]

  • fatemeh alsadat majidi 1
  • shahin Heidari 2
  • Mahmoud Ghalenoei 3
  • maryam ghasemi sichani 4
1 Department of Architecture, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Iran
2 Tehran University
3 Department of Architecture , University of Isfahan, Isfahan, Iran.
4 Department of Architecture, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran
چکیده [English]

Comfort in open spaces is one of the main bases of the use of these spaces by citizens, and it is essential to create an appropriate environment for them by protecting against inappropriate climatic conditions. In addition, providing comfort is associated with the basic human needs and how to respond to it is effective in the quality of space. On the other hand, the purpose of human behavior is to achieve comfort, but even in similar spaces, the comfort range is not the same for all and it depends on the variety of people present, experiences and expectations, level of satisfaction with environmental conditions, structure and type of space, etc. In this regard, due to the importance and significance of thermal comfort in the residents' thermal satisfaction with the public open spaces of residential neighborhoods as common spaces, this study aims to evaluate and analyze the thermal comfort situation in public open spaces of residential neighborhoods.
In addition, by the help of review of literature of researches, it can be concluded that despite the necessity and importance of thermal comfort in urban open spaces, the studies devoted to this issue are less than evaluation of the thermal comfort in buildings and closed spaces.. However, no specific research has ever been done to compare the thermal comfort levels in old and new neighborhoods. Therefore, the present study tries to compare the thermal comfort range in the old and new neighborhoods, as well as studying and analyzing the thermal comfort situation in the open spaces of residential districts of Isfahan.
In this research, an old neighborhood and a new district in Isfahan were under study and field analysis. Based on this, the thermal comfort range in selected residential areas was estimated using field observations and applying correlation and nickel methods estimate. Based on the nickel method, 100 questionnaires were considered to survey 100 people in each square under study (each neighborhood and each season) where a total of 400 questionnaires will be completed randomly by the users of the two selected neighborhoods in two cold and hot seasons.
In the present study, firstly, the climatic features of the city of Isfahan were introduced and then the old neighborhood of Jolfa and the new district of Mardavayj were selected for field studies. In this regard, climatic variables including temperature, relative humidity and wind speed were measured using data logger instruments, and the questionnaires were completed by users in selected public spaces of the selected neighborhoods in Bahman, Esfand and Mordad months (February, March, August). The results of comparing the comfort levels in the studied neighborhoods indicate that the old Jolfa neighborhood is within the comfort zone in both warm and cold seasons and the new Mardavayj neighborhood is within the comfort zone in the cold season and outside this area in the warm season. In the end, based on the findings of the research, solutions have been developed to improve the comfort conditions in the open spaces of the neighborhoods of Isfahan.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Thermal Comfort
  • Public Open spaces
  • old neighborhoods
  • new neighborhoods
  • Isfahan City
احمدپور کلهرودی، نرگس؛ پورجعفر، محمدرضا؛ مهدوی نژاد؛ محمدجواد و یوسفیان، سمیرا (1396)، نقش و تاثیر عناصر طراحی در کیفیت آسایش حرارتی فضاهای باز شهری (بررسی موردی: طراحی پیاده راه طمقاچی ها در کاشان)، دو فصلنامه نامه معماری و شهرسازی، دوره 9، شماره 18، صص 79-59.
   اداره کل هواشناسی استان اصفهان (1394)، نمایه اقلیمی اصفهان.
   بقایی، پرهام (1393)، برهم کنش عوامل منظرپرداز در تحلیل شرایط حرارتی مسکن سنتی ایران (نمونه مورد بررسی خانه-های سنتی یزد)، رساله دکترا، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس تهران.
   حیدری، شاهین (1384)، تئوری نوین آسایش حرارتی، چاپ اول، وزارت نیرو، تهران.
   حیدری، شاهین (1391)، برهم کنش جریان هوا، دما و راحتی در فضاهای باز شهری، مطالعه موردی: اقلیم گرم و خشک ایران، نشریه هنرهای زیبا-معماری و شهرسازی، شماره47، صص 42-37.
   حیدری، شاهین (1393)، سازگاری حرارتی در معماری (نخستین قدم در صرفه جویی مصرف انرژی)، چاپ اول، دانشگاه تهران، تهران.
   ضابطیان، الهام و خیرالدین، رضا (1397)، نقش ادراک آسایش بویژه آسایش حرارتی در الگوی رفتار شهروندان در فضاهای شهری؛ نمونه موردی: میدان امام خمینی و امام حسین شهر تهران، نشریه مدیریت شهری، شماره 43، صص77-98.
   محمودی، سید امیرسعید؛ قاضی زاده، سیده ندا و منعام، علیرضا (1389)، تأثیر طراحی در آسایش حرارتی فضای باز مجتمع های مسکونی (نمونه مورد مطالعه: فاز سه مجتمع مسکونی اکباتان). نشریه هنرهای زیبا-معماری و شهرسازی، شماره42، صص 70-59.
   معاونت برنامه­ریزی، پژوهش و فناوری اطلاعات شهرداری اصفهان (1394)، ب: آمارنامه شهر اصفهان، بخش ویژگی های کلی محیط زیست.
   معاونت برنامه­ریزی، پژوهش و فناوری اطلاعات شهرداری اصفهان (1394)، ج: آمارنامه شهر اصفهان، بخش جمعیت.
   منعام، علیرضا (1391)، آسایش محیطی در فضاهای باز شهری (ارزیابی آسایش حرارتی در بوستانهای منتخب شهر تهران)، رساله دکترا، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت تهران.
   Ahmed-Ouameur, F & Potvin, A (2007), Microclimates and Thermal Comfort in Outdoor Pedestrian Spaces: A Dynamic Approach Assessing Thermal Transients and Adaptability of the Users, The American Solar Energy Society (ASES), SOLAR, Cleaveland, Ohio. American Solar Energy Society, American Institute of Architects.
   Amindeldar, s; Heidari, SH. & Khalili, M (2017), The effect of personal and microclimatic variables on outdoor thermal comfort: A field study in Tehran in cold season, Sustainable Cities and Society, 32, pp. 159-153.
   Badran, M.A (2014), The Impact of Neighborhood Geometries on Outdoor Thermal Comfort and Energy Consumption from Urban Dwellings, PH.D. Thesis, University of CARDIFF.
   Carmona, M & Tiesdell, S (2007), Urban Design Reader, Architectural press, Oxford.
   Gupta, S; Anand, P & Shashwat (2015), Improvement of outdoor thermal comfort for a residential development in Singapore, International Journal of Energy and Environment, 6 (6), pp.567-586.
   Heidari, SH (2000), Thermal comfort in Iranian courtyard housing, PH.D. Thesis, University of Sheffield.
   Johansson, E; Yahia, M.W; Arroyo, I & Bengs, CH (2017), Outdoor thermal comfort in public space in warm-humid Guayaquil, Ecuador, International Journal of Biometeorology, ????????????, pp.1-13.
   Kamholz, J & Storer, L (2009), Regional and Historic Standards of Comfort, school of architecture, the university of Texas at AUSTIN.
   Kariminia, SH; Shamshirband, SH; Motamedi, SH; Hashim, R & Roy, CH (2016), A systematic extreme learning machine approach to analyze visitors' thermal comfort at a public urban space, Renewable and Sustainable Energy Reviews, Vol. 58, pp. 760-751.   
   Katzschner, L (2010), Outdoor Thermal Comfort under Consideration of Global Climate Change and Urban Development Strategies, Proceedings of the Conference: Adapting to Change: New Thinking on Comfort Cumberland Lodge, Windsor, Network for Comfort and Energy Use in Buildings, London.
   Lenzholzer, S (2012), Research and design for thermal comfort in Dutch urban squares, Resources, Conservation and Recycling, Vol. 64, pp. 39-48.
   Nicol, J. F (1993), Thermal Comfort- A Handbookfor Field Studies towardAn Adaptive Model, School of Architecture, University of East London, London.
   Niu, J; Liu, J et al. (2015), A new method to assess spatial variations of outdoor thermal comfort: onsite monitoring results and implications for precinct planning, Building and Environment, Vol. 91, pp. 263–270.
   Orosa, J.A; Costa, A.M; Rodríguez- Fernández, A. & Roshan, GH (2014), Effect of climate change on outdoor thermal comfort in humid climates, Journal of environmental health science & engineering, Vol. 12, pp. 46-55.
   Rijal, H. B; Tuohy, P; Humphreys, M.A; Nicol, J.F et al. (2007), Using results from field surveys to predict the effect of open windows on thermal comfort and energy use in buildings, Energy and Buildings, Vol. 39 (7), pp 823-836.
   Rossi, M; Martarocco, V; Grascelli, R et al. (2013), Design choices and comfort outdoors in sustainable neighbourhoods, PLEA - 29th Conference, Sustainable Architecture for a Renewable Future, Munich, Germany.
   Rybczynski, W (1986), Home: A short history of an idea, Harmondsworth, Penguin Books.
   Setaih, Kh; Hamza, N; Mohammed, M.A; Dudek, S & Townshend, T (2014), CFD Modeling as a Tool for Assessing Outdoor Thermal Comfort Conditions in Urban Settinds in Hot Arid Climates, Journal of Information Technology in Construction, Vol. 19, pp. 248-269.
   Taleghani, M (2018), Outdoor thermal comfort by different heat mitigation strategies- A review, Renewable and Sustainable Energy Reviews, Vol. 81 (2), pp. 2011-2018.
   Thomas, M. J. T. ed (2006), Inside outside: A relationship that moves me! 40th Annual ANZAScA Conference, Adelaide, University of Adelaide.
   Wheeler, S.M (2004), Planning for Sustainability, Routledge, London and New York.
    http:// www.google earth.com [Accessed 2 July 2017]