چارچوب شناسایی، تحلیل و بررسی قرارگاه‌های رفتاری در طراحی فضاهای مسکن- نمونه موردی منطقه فرهنگ‌شهر شیراز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 3rd Goldasht, Moaaliabaad

2 دانشگاه شیراز، دانشکده هنر و معماری، گروه معماری

3 دانشیار بخش معماری دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز، ایران

چکیده

کیفیت ساماندهی رفتاری بر فضا و نحوه ساماندهی فرم ها اثرگذار است، لذا شناخت الگوهای رفتاری، باعث افزایش آگاهی معماران نسبت به میزان پاسخگویی شیوه طراحی به نیازهای رفتاری کاربران می­گردد و که نتیجه این آگاهی رویکرد منطقی و غیر کلیشه­ای در طراحی است. لذا این پژوهش به بررسی، شناسایی و تحلیل قرارگاه‌های رفتاری در فضای مسکونی می­پردازد.
میزان تطابق طراحی فضایی در کاربری مسکونی کنونی با نیازمندی­های فضایی در زندگی روزمره این پرسش را مطرح می­کند که معماری معاصر ایران تا چه میزان توانسته است فضایی مناسب خواست­ها و تمایلات رفتاری انسان امروزی را طراحی کند. این پژوهش  توصیفی-تحلیلی بوده و با استفاده از بررسی غیرمداخله‌گرانه نمونه‌های عینی، به همراه کاربست ابزارهای محقق‌ساخته شامل جدول‌های شناسایی قرارگاه‌های رفتاری و مشخصات ترسیم‌ شده توسط کاربران، اطلاعات را جمع‌آوری می‌نماید. یافته‌های این پژوهش به شناخت قرارگاه‌های رفتاری، شبکه‌ی الگوهای مکان-رفتار و خصوصیات و ویژگی‌های زمانی و مکانی آن‌ها می­انجامد.
این پژوهش در پی شناخت شاخصه‌های مکان-رفتار، فهم صحیح و واقع‌نگرانه‌ای از شبکه رفتار فضایی، بررسی میزان تداخل قرارگاه‌های رفتاری و شدت و ضعف و اثرگذاری آن در فضای خانه‌های امروزی در منطقه فرهنگ‌شهرشیراز است. نتایج پژوهش به ارائه روشی جهت پاسخ بهینه فضایی به رفتارهای دلخواه و درخور زیستی می­ا­­نجامد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis Framework for Recognition Behavioral Settings in Residential Spaces- Case Study: Farhang Shahr District in Shiraz

نویسندگان [English]

  • Esmail Mehri Ghahfarokhi 1
  • Maryam Ekhtiari 2
  • hamid reza sharif 3
1 Master in Architectural Engineering / School of Art and Architecture / Shiraz University
2 Assistant Professor / School of Art and Architecture / Shiraz university, Shiraz
3 Associate Professor of Architecture, Faculty of Arts and Architecture, Shiraz University, Iran
چکیده [English]

In the majority of spaces that are similar to each other in various houses, recognizing and categorizing common behavioral patterns in different spaces of a house updates the architects’ and designers’ knowledge. It also increases their better understanding of users’ behavioral needs and interests at any time. It also helps them to avoid using old and unpractical clichés in house designing. The Appearance of various behaviors over time has led this study to identify and analyze behavioral patterns in housing spaces by reviewing the current location of users in the form of behavior settings. The information in this research is descriptive-analytic and is obtained by using non-interventional evaluations of the observable samples, by using researcher-made tools in the form of identification tables of behavior settings together with the users’ drawing. In this research, all behaviors in each of the housing spaces were identified with all synomorphics, probability of occurrence, and other indicators of behavioral settings. The findings of this research identify a network of behavior settings in housing along with all their characteristics, temporal, and spatial features.
The most important principle in organizing spatial behavior settings of housings is to pay attention to the temporal organization of behaviors. By using this method, one can obtain the spatial features pertinent to the places where there are the occurrences of behaviors. It is possible to design space for optimal use of daylight, according to the time interval of the occurrence of behavior settings. The improvement of the internal structure (arrangement of furniture and accessories) is also possible with the spatial layout of the house based on concomitance and time intervals. Spatial concomitance and spatial sequences of occurrence of behaviors in the behavior settings can be worked upon. Creating the appropriate potentials for strengthening the major behaviors of space, as well as removing or controlling potentials for disorderly behaviors in space can enable the creation of responsive spaces.
The more the types of users of the behavior settings increase or, in other words, the more the behavior settings become public, the variety of activities increases and the probability of disorderly behaviors also increases. As a result, there are decreases in the amount of agreement with the occurrence of behaviors, the limitation of the time and place of occurrence of behaviors and the concomitance with the physical context. Thereafter, the potential for the occurrence of behavior settings is also reduced. This research identifies the status of each behavior in order to strengthen, reduce, control, or eliminate them by creating spatially balanced platforms and modifying the degree of communication or degree of separation at different levels, such as: behaviors, synomorphic, behavior setting and spaces. Therefore, this study seeks to provide solutions in order to generate better responses of spaces to users’ behavior. Based on these results, one can grasp the correct and realistic understanding of the behavioral currents in each housing space in order to design a space commensurate with the roles and functions of that space, considering the contribution of each behavior in space.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Behavior setting
  • Behavioral psychology
  • environmental psychology
  • housing
  • behavioral pattern
  • Synomorphic
افشاری، محسن. پوردیهیمی، شهرام. (1394). توالی معنادار فعالیت‌ها در مسکن، مطالعة موردی ایل قشقایی. مطالعات معماری ایران، بهار و تابستان 1394، شماره7،صص 5-18.
آلتمن, ایروین. (1382). محیط و رفتار اجتماعی: خلوت، فضای شخصی، قلمرو و ازدحام. ترجمه علی نمازیان. تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
پوردیهیمی، شهرام. (1390). فرهنگ و مسکن. مسکن و محیط روستا، تابستان 1390، شمارة 134،صص 3-18.
پوردیهیمی, شهرام. (1394). منظر انسانی در محیط مسکونی. تهران: آرمان شهر.
فیضی، محسن. سهرابیان، افروز. (1393). بررسی تأثیر قرارگاه‌های رفتاری در بهینه‌سازی تعامل رفتار و محیط (راهکاری در راستای جلب مشارکت کاربران برای پایداری مکان). ماهنامة دانش‌نما، شمارة 233-235،صص 74-83.
گلستانی، ن.، روشن، م.، و شیبانی، م. (1394). سنخیت شناسی همسویگی معنادار روش های ارزیابی قرارگاه های رفتاری و بازطراحی مبلمان و فضاهای شهری. مدیریت شهری، 38،صص 272-241.
لنگ, جان. (1381). آفرینش نظریة معماری: نقش علوم رفتاری در طراحی محیط. ترجمه علیرضا عینی فر. تهران: دانشگاه تهران،
Barker, Roger Garlock. (1968). Ecological psychology: Concepts and methods for studying the environment of human behavior: Stanford University Press.
Björklid, Pia. (1982). Children's outdoor environment: A study of children's outdoor activities on two housing estates from the perspective of environmental and developmental psychology (Vol. 11): CWK Gleerup.
Baum, Andrew, Davis, Glenn E, & Valins, Stuart. (1979). Generating behavioral data for the design process Residential crowding and design (pp. 175-196): Springer.
Cosco, Nilda G, Moore, Robin C, & Islam, Mohammed Z. (2010). Behavior mapping: a method for linking preschool physical activity and outdoor design. Med Sci Sports Exerc, 42(3), 513-519.
Chapin, F. Stuart. (1936). Social Theory and Social Action, American Sociological review, volume1, no.1, (1-11).
Dureck, Donna. (1993). Aarchitectural programing: information management for design. John wiley & sons, New York.
Kinoshita, Isami. (2007). Children's participation in Japan: an overview of municipal strategies and citizen movements. Children Youth and Environments, 17(1), 269-286.
Lawrence, Roderick J. (1995). Deciphering home: An integrative historical perspective. The Home: Words, Interpretations, Meanings, and Environments, 53-68.
Manandhar, Sachit. (2014). A behavioral analysis of two spaces in Kansas State University's Hale Library based on psychologist Roger Barker's behavior setting theory. Kansas State University.
Moore, Gary T. (1986). Effects of the spatial definition of behavior settings on children's behavior: A quasi-experimental field study. Journal of Environmental Psychology, 6(3), 205-231.
Moore, Robin C. (1986). The power of nature: Orientations of girls and boys toward biotic and abiotic play settings on a reconstructed schoolyard. Children's Environments Quarterly, 3(3), 52-69.
Moore, Robin C, & Wong, Herb H. (1997). Natural Learning: The Life of an Environmental Schoolyard. Creating Environments for Rediscovering Nature's Way of Teaching: ERIC.
Perkins, David V, & Baker, Frank. (1991). A behavior setting assessment for community programs and residences. Community mental health journal, 27(5), 313-325.
Rapoport, Amos. (2005). Culture, architecture, and design: Locke Science Pub. Co., Chicago.
Sanoff, Henry. (1971). Behavior settings in residential environments: A research strategy for determining what happens in the designed environment. Journal of Architectural Education, 25(4), 95-97.
Wicker, Allan. (1979). An Introduction to Ecological Psychology. Brooks. Cole, Monterey, CA.