معماری و MBTI؛ بررسی شیوه استفاده از شخصیت شناسی و ویژگی‌های شخصیتی کاربر فضا در طراحی مسکن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران

2 کارشناس ارشد معماری، پردیس فارابی، دانشگاه تهران

چکیده

با هدف برقراری ارتباط هرچه بهتر میان معماری و انسان، نگاه به معماری از زاویه روان‌شناسی- به‌ویژه شخصیت‌شناسی- اهمیتی روز‌افزون یافته است. واکنش‌های متفاوت افراد در برابر یک اثر معماری، از تفاوت در نگرش و طرز تفکر افراد ناشی می‌شود و شناخت زاویه نگاه و درک هرچه بهتر مطالبات انسان، راه‌گشای این ارتباط است. در این تحقیق از دریچه تیپ‌های شخصیتی MBTI – نمایان‌گر گرایشات مادرزادی و غیراکتسابی افراد- به معماری نگاه شده که می‌تواند اطلاعاتی صحیح و بی‌واسطه در اختیار طراح قرار دهد، معیاری اصولی فارغ ‌از سلیقه تک‌بعدی برای طراحی باشد و پیش‌بینی نتیجه طرح را نیز امکان‌پذیر سازد. جهت بررسی دقیق‌تر، دو تیپ از 16 تیپ ‌شخصیتی (INTJ و ESFP) مورد کنکاش قرار‌گرفته‌اند. روش تحقیق مورد استفاده، روش همبستگی است که در آن، متغیر مستقل، شخصیت افراد و متغیر وابسته، انتخاب‌ها در فضای معماری می‌باشد و تحلیل آماری نتایج به وسیله آزمون پیرسون و پایایی درونی پرسش‌نامه معماری از طریق آلفای کرونباخ در SPSS انجام گرفته است. نتایج به‌دست‌آمده، نشان‌دهنده همبستگی مثبت میان ترجیحات و انتخاب‌ها در فضا می‌باشد. بنابراین، ویژگی‌های شخصیتی کاربران ‌فضا می‌تواند به عنوان پیش‌زمینه نگرش شخصیت‌ شناسانه به معماری، هدایت‌گر معمار به طراحی فضای مطلوب‌تر، همراه با رضایتمندی بیشتر از سوی مخاطب باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Architecture and MBTI; Investigation of How the Use of The Characterology and Personality Type of the Space User in Housing Design

نویسندگان [English]

  • Mohammad Javad Saghafi 1
  • Fatemeh Tahery sayyah 2
1 Professor, Faculty of Architecture, Campus of Fine Arts, University of Tehran
2 M.A., Faculty of Engineering, Architecture Department, Farabi Campus, University of Tehran
چکیده [English]

A psychological approach to architecture, especially ‘Characterology’, with the aim of establishing a better relationship between architecture and the human has become increasingly important. The various attitudes and different opinions of people, when faced with an architectural work, with the assumption of independence of thought, represents the being alive of thought and the difference in angles attitudes and ideologies of people. Whatever recognition of the various aspects of human existence and his architectural perspective would be obtained better and more precise, naturally, better understanding of the human needs and demands will be created. Better understanding alongside the proper implementation of architecture leads to desirable features of space in itself, and provides satisfaction to the users. Several studies with different titles including ‘participatory design’ have been carried out to improve the relationship between human and environment in recent decades, but they have not achieved the predicted success, due to the inability to accurately recognize the real needs of space users; it should be mentioned that most needs are mental and emotional and are hidden from sight in the unconscious of person. The Myers -Briggs Type Indicator (MBTI) instrument is the most trusted and widely used personality assessment test in the world and it is one form of personality recognition based on Carl Gustav Jung's theory of personality. In fact, ‘personality type’ is congenital and non-acquisitive tendency in every human that determines the values, desires, thoughts and actions of each human being. In this category, there are 16 personality types based on 4 dichotomous personality preferences that can be identified as motivation factors and inner desires of human in 4 preferences including: “energy orientation” - Extraversion & Introversion-, “information gathering” - Sensing & iNtuition, “decision making” - Thinking & Feeling, and “lifestyle” - Judging & Perceiving. The MBTI, as the most prestigious categorization of personality types, can give correct and unmediated information that could be basic criteria apart, from the one-dimensional taste for designing, to predict the outcome of the project. In this study, architecture was evaluated to check that whether there is a link between personality types and selection of architectural space. For deeper investigation, two of the 16 personality types, “INTJ” - Introversion, iNtuition, Thinking, Judging and “ESFP” - Extraversion, Sensing, Feeling, Perceiving -, were examined. The research method is correlation, so the relation between two variables is evaluated. The independent variable is personality type and the selections in architectural space were considered the dependent variable. Statistical analysis was performed by the Pearson test in SPSS software also the reliability of architecture questionnaire by Cronbach's alpha is done in SPSS software. The results indicate a positive correlation between each of the preferences with selections in the space, so this is the correct way to encounter space and undoubtedly the personality profile of the space user has a scientific functionality as a background of Characterological approach to guide the designer to create options that are more likely to satisfy the user.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Housing
  • Environmental psychology
  • MBTI
  • Participatory Design
  • Characterological Design
ارژمند، محمود؛ خانی، سمیه (1391)، نقش خلوت در معماری خانه ایرانی، فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، شماره 7، صص 27-38.
بارون، رنی (1393)، تیپ شخصیتی من کدام است، ترجمه مهدی قراچه داغی، چاپ ششم، انتشارات پوینده، تهران.
باشلار، گاستون (1387)، بوطیقای فضا، ترجمه مریم کمالی و محمد شیربچه، انتشارات روشنگران، تهران.
براتی، ناصر (1382)، بازشناسی مفهوم خانه در زبان، فصلنامه فرهنگستان هنر، شماره 8، صص24-55.
براتی، ناصر؛ کاکاوند، الهام (1392)، ارزیابی تطبیقی کیفیت محیط سکونت شهری با تاکید بر تصویر ذهنی شهروندان، نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، دوره 18، شماره 3، صص 25-32.
پالاسما، یوهانی (1393)، چشمان پوست؛ معماری و ادراکات حسی، ترجمه رامین قدس. چاپ دوم، انتشارات پرهام نقش، تهران.
پوردیهیمی، شهرام؛ زمانی، بهادر؛ نگین تاجی، صمد (1390)، رویکردی انسانی به مسکن، نشریه صفه، شماره 54، صص 5-14.
تایگر، پاول؛ تایگر، باربارا (1392)، تکنیک‌های شخصیت خوانی؛ راهی برای ارتباط مؤثر، ترجمه مهدی قراچه داغی و حسین رحیم منفرد، چاپ ششم، انتشارات پیک بهار، تهران.
تایگر، پاول؛ تایگر، باربارا (1383)، شغل مناسب شما؛ کاری که برای آن ساخته شده‌اید انجام دهید، ترجمه مهدی قراچه داغی و حسین رحیم منفرد، انتشارات نقش و نگار و فلسفه، تهران.
تقوایی، سید حسین (1391)، از سبک تا هویت در معماری، نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، دوره 17، شماره 2، صص 65-73.
حسینی، مریم (1384)، راز پنهان، نشریه آبادی، شماره 48، صص 94-99.
دانشگر مقدم، گلرخ؛ بحرینی، حسن؛ عینی فر، علیرضا (1390)، تحلیلی اجتماع پذیری محیط کالبدی از ادراک طبیعت در محیط انسان ساخت، نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، شماره 45، صص 25-36.
دهستانی، منصور، (1392)، آن سوی چهره‌ها؛ خودشناسی عمقی یونگ بر اساس الگوی تحلیلی 16 تیپ شخصیتی MBTI، انتشارات میم، قم.
دهستانی، منصور (1392)، این سوی چهره‌ها؛ تحلیل روابط بین فردی 16 تیپ شخصیتی بر اساس الگوی MBTI، انتشارات میم، قم.
راپاپورت، آموس (1366)، منشأ فرهنگی مجتمع های زیستی، ترجمه راضیه رضازاده، جهاد دانشگاهی دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران.
عزتی، مهدی؛ عباسی، همایون (1392)، زیبایی شناسی در معماری، کنفرانس بین المللی عمران، معماری و توسعه پایدار شهری، دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، تبریز.
علی الحسابی، مهران؛ یوسف زمانی، مهرداد (1389)، فرایند طراحی معماری، تعامل میان طراح و بهره بردار، نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، شماره 43، صص 31-42.
عینی‌فر، علیرضا (1379)، عوامل انسانی-محیطی موثر در طراحی مجموعه های مسکونی، نشریه هنرهای زیبا، شماره 8، صص 109-118.
کامل‌نیا، حامد (1392)، چهارچوبی نوین برای تعامل معماری جمعی در طراحی مجموعه‌های مسکونی معاصر، نشریه نقش جهان، شماره 2، صص 63-73.
کوپر، کلر، مارکوس (1382)، خانه نمادی از خویشتن، ترجمه احد علیقلیان، مجله خیال، شماره 5، صص 84-119.
مستغنی، علیرضا (1384)، خودیابی انسان در بستر فضا، فصلنامه آبادی، شماره 48، صص90-93.
نمازیان، علی (1379)، نیازهای روانی در رابطه با محیط مصنوع، نشریه صفه، شماره 30، صص 74-81.
نوربرگ شولتز، کریستیان (1387)، معماری: حضور، زبان و مکان، ترجمه علیرضا سید احمدیان، انتشارات نیلوفر، تهران.
نوربرگ شولتز، کریستیان (1387)، مفهوم سکونت: به سوی معماری تمثیلی، ترجمه محمود امیریار احمدی، انتشارات آگه، تهران.
هال، ادوارد (1392)، بعد پنهان، ترجمه منوچهر طبیبیان، چاپ هفتم، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
Anton, Charis E & Lawrence, Carmen (2014), Home is where the heart is: The effect of place of residence on place attachment and community participation, Journal of Environmental Psychology, Volume 40, December 2014, pp. 451-461.
Biderman, M.D; Worthy, R; Nguyen, N.T; Mullins, B and Luna, J (2012), Criterion-related, validity of three personality questionnaires, Paper presented, The 27th Annual Conference of The Society for Industrial and Organizational Psychology, San Diego CA.
Blunt, Alison (2003), Home and Identity: Life Stories in Text and in Person, Cultural Geography in Practice, Eds. Alison Blunt, Pyrs Gruffudd, Jon May, Miles Ogborn, and David Pinder, Arnold, London, pp.71-87.
Cooper, Claire (1974), Designing for human behavior, edited by Jon Lang & others, Dowdenhutchingson & Ross Inc, Londen.
Gosling, S; Ko, S. J; Mannarelli, T & Morris, M (2002), A room with a cue: Personality judgments based on offices and bedrooms, Journal of Personality and Social Psychology, 82, pp.379-398.
Grandpre, E (1995), Comparison of the real and ideal perceptions of a student living environment by psychological types, Unpublished doctoral dissertation, Ohio State University, Columbus.
Kim, M. Ran & Han, S. Jeong (2014), Relationships between the Myers-Briggs Type Indicator Personality Profiling, Academic Performance and Student Satisfaction in Nursing Students, International Journal of Bio-Science & Bio-Technology, Dec2014, Vol. 6, Issue 6, pp. 1-12.
Matthews, Carl & Others (2010), Personal bias: the influence of personality profile on residential design decisions, Housing and society, No. 37, pp.1-24.
Myers, I. B & McCauley, M. H (1985), Manual: A guide to the development and use of the Myers- Briggs Type Indicator, Palo Alto, Consulting Psychologists Press, CA.
Myers, I. B & Myers, P. B (1995), Gifts Differing: Understanding Personality Type, Palo Alto, Consulting Psychologists Press, CA.
Peggram, R(2007), Personality traits in predicting interior design students' academic success and persistence, Unpublished doctoral dissertation, Texas Tech University, Lubbock.
Renzi, Jen (2012), Inside the Design Mind. IIDA, International interior design association, Chicago, pp.30-34.
Russ, R (1996), Personality type and job satisfaction in the home office environment, Unpublished doctoral dissertation, Oklahoma State University, Stillwater.
Schaubhut, Nancy A; Herk, Nicole A & Thompson, Richard C (2009), MBTI Form M Manual Supplement, CPP.
Schaubhut, Nancy A & Thompson, Richard C (2011), MBTI Step II Manual Supplement, CPP.