سیاست‌گذاری در بزرگ‌شهر تهران: روش‌های واکاوی دوگانۀ یکپارچگی- غیریکپارچگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

بزرگ‌شهر (کلان‌شهر) تهران در معرض تصمیم‌ها و سیاست‌های چندگانه‌ای قراردارد: سیاست‌هایی از سوی عوامل بخش دولتی که هریک در یک حوزۀ سیاست‌گذاری منفرد دارای قدرت هستند، تصمیم‌های افراد و گروه‌ها در بخش خصوصی (و گاه در بخش عمومی) که به‌دنبال بیشینه‌کردن منافع اقتصادی خود هستند، و تصمیم‌ها و سیاست‌های عوامل سیاست‌گذاری مدیریت شهری در این بزرگ‌شهر. پی‌گیری چنین منافع چندگانه و گاه متضادی نشان از امکان بالقوۀ بروز ناهماهنگی میان آنها دارد. پرسش دوگانه این مقاله این است که چه عناصر، وضعیت‌ها و پدیده‌هایی و هریک چگونه در شکل‌گیری وضعیت سیاست‌گذاری در بزرگ‌شهر تهران از دیدگاه دوگانۀ یکپارچگی-غیریکپارچگی سیاست‌ها اثرگذارند. در فرایند کار مقاله، در مرحلۀ نخست دانش موجود سیاست‌گذاری یکپارچه در برنامه‌ریزی بزرگ‌شهرها در جهان با به‌کارگیری روش «بازبینی سیستماتیک منابع»، استخراج شده‌است. در مرحلۀ دوم داده‌های موردنیاز تحلیل با روش «مصاحبه» با متخصصان در بزرگ‌شهر تهران گردآوری، و با روش «تحلیل موضوعی» تحلیل شده است. دستاورد مقاله نشان‌می‌‌دهد که در بزرگ شهر تهران شکل‌نگرفتن توافق جمعی در میان عوامل سیاست‌گذاری دربارۀ بایستگی استقرار اصول سیاست‌گذاری یکپارچه، نادیده‌گرفتن یا کم‌توجهی به تقابل‌ عناصر رسمی و غیررسمی سیاست‌گذاری، آمیزگری انگاشت سیاست‌گذاری یکپارچه با سیاست‌گذاری واحد، و نیز قرارنگرفتن تصمیم‌گیری در یک فرایند پیوستۀ برنامه‌ریزی، مهم‌ترین عوامل ایجادکنندۀ غیریکپارچگی سیاست‌گذاری هستند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Policy-making in Tehran: exploring the dichotomy of integration- disintegration

نویسنده [English]

  • Vahide Ebrahimnia
چکیده [English]

Metropoles as complex systems are faced with multiple areas of policy-making which are interrelated, interactive, and with mutual impacts which go beyond the traditional borders of sectoral policy-making -- usually in a top-down manner by the public sector-- and policies in one policy area would have dramatic effect in the other policy areas. This is despite the fact that, worldwide, encountering areas of policy-making within sectoral decision-making sub-systems or within the geographically secluded and disconnected administrative units has made policy-makers to encounter challenges which indicate lack of inter-organisational coordination. Indeed, the disintegrated, uncoordinated, contradictory and even competitive nature of urban policies lead to inefficiency in policy-making when handling urban problems, specifically the problems which with their varied and multiple aspects and facets, the separate and distinctive decision-makers are incapable of encountering. This situation finally ends up in the occurrence of new, recursive and unsolvable urban problems.
There is a multiplicity of local decision-makers and policy-makers at different trans-urban, urban and infra-urban levels as well as the national decision-makers and policy-makers whose decisions and policies affect Tehran, the capital of Iran. In addition stakeholders with various interests, aims, and intensions are following their own wills; specially ones in private sector (and sometimes in public sector) are trying to maximize their economic interests by speculation of land and built spaces in Tehran. Such decisions which their impacts on the public benefit of the citizens of this city are not even measured in the process of urban planning, policy-making and management are worsening the metropolitan problems of Tehran.
The main question of this paper is “which elements, phenomena and events are forming the status of policy-making in Tehran metropolitan planning and how each of these would influence the dichotomy of integration – disintegration in this metropole. Responding this question the purpose of this paper is to exploring the dichotomy of integration- disintegration of policy-making in Tehran metropolitan planning.
This paper has chosen the “qualitative research approach” and “case study research strategy” to best match the research question and purpose. Based on the research question and in the context of qualitative case study research, a tow phase process has been designed and used; in the first phase, “systematic review” of world-wide resources related to integrated policy-making in the metropolitan planning has been done. In the second phase, “semi-structures interviews” have been applied to collect the necessary information, and " thematic analysis”, has been applied to analyse the collected information and data.
The achievement of this paper describe and explore the events, relations, and interactions which explain the status of policy-making in Tehran metropolitan planning in aspect of integration, which are: not existing the collective commitment to necessity of preparing required conditions to setting up an integrated metropolitan policy making, ignoring the potential contrasts among stakeholders in Tehran decision environment by the formal policy-makers, mixing the concept of integrated policy-making with the concept of single management, and also lack of a continuous process of planning, policy-making and management in this metropole.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Integrated policy-making
  • spatial planning
  • metropolitan planning
  • complex systems
  • Tehran

مراجع

آزادی، جلال (19/05/1394)، مصاحبۀ اختصاصی نگارنده در پژوهش پایۀ مقاله دربارۀ سیاست‌گذاری در بزرگ شهر تهران از منظر یکپارچگی.
اطهاری، کمال (20/04/1394)، مصاحبۀ اختصاصی نگارنده در پژوهش پایۀ مقاله دربارۀ سیاست‌گذاری در بزرگ شهر تهران از منظر یکپارچگی.
اکبری، جواد (31/05/1394)، مصاحبۀ اختصاصی نگارنده در پژوهش پایۀ مقاله دربارۀ سیاست گذاری در بزرگ‌شهر تهران از منظر یکپارچگی.
براتی، ناصر (27/03/1394)، مصاحبۀ اختصاصی نگارنده در پژوهش پایۀ مقاله دربارۀ سیاست‌گذاری در بزرگ شهر تهران از منظر یکپارچگی.
پژوهشکده اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس (1378)، لایحۀ نظام جامع مدیریت مجموعه‌های شهری کشور، پژوهشکدۀ شهری و روستایی سازمان شهرداری ها، تهران.
پورموسوی، سید موسی (02/04/1394)، مصاحبۀ اختصاصی نگارنده در پژوهش پایۀ مقاله دربارۀ سیاست‌گذاری در بزرگ شهر تهران از منظر یکپارچگی.
چشم‌انداز و جهت‌گیری‌های استراتژیک تهران در افق 1404 (1385)، شورای اسلامی شهر تهران.
حاجوی، حمید (19/03/1394)، مصاحبۀ اختصاصی نگارنده در پژوهش پایۀ مقاله دربارۀ سیاست‌گذاری در بزرگ شهر تهران از منظر یکپارچگی.
حناچی، پیروز (17/03/1394)، مصاحبۀ اختصاصی نگارنده در پژوهش پایۀ مقاله دربارۀ سیاست‌گذاری در بزرگ شهر تهران از منظر یکپارچگی.
دانشپور، سید عبدالهادی (31/03/1394)، مصاحبۀ اختصاصی نگارنده در پژوهش پایۀ مقاله دربارۀ سیاست‌گذاری در بزرگ شهر تهران از منظر یکپارچگی.
رییس دانا، فریبرز (30/03/ 1394)، مصاحبۀ اختصاصی نگارنده در پژوهش پایۀ مقاله دربارۀ سیاست گذاری در بزرگ‌شهر تهران از منظر یکپارچگی.
زبردست، اسفندیار (27/03/1394)، مصاحبۀ اختصاصی نگارنده در پژوهش پایۀ مقاله دربارۀ سیاست گذاری در بزرگ‌شهر تهران از منظر یکپارچگی.
سالاری، محمد (31/02/1394)، مصاحبۀ اختصاصی نگارنده در پژوهش پایۀ مقاله دربارۀ سیاست گذاری در بزرگ‌شهر تهران از منظر یکپارچگی.
سالاری، محمد (30/05/1394)، مصاحبۀ اختصاصی نگارنده در پژوهش پایۀ مقاله دربارۀ سیاست گذاری در بزرگ‌شهر تهران از منظر یکپارچگی.
شورای اسلامی شهر تهران (1380)، منشور شهر تهران، دبیرخانۀ علمی کنگرۀ منشور شهر تهران، تهران.
شفایی، سپیده (28/05/1394)، مصاحبۀ اختصاصی نگارنده در پژوهش پایۀ مقاله دربارۀ سیاست گذاری در بزرگ‌شهر تهران از منظر یکپارچگی.
صرافی، مظفر (13/12/1393)، مصاحبۀ اختصاصی نگارنده در پژوهش پایۀ مقاله دربارۀ سیاست گذاری در بزرگ‌شهر تهران از منظر یکپارچگی.
طرح راهبردی- ساختاری توسعه و عمران شهر تهران (طرح جامع تهران) (شورایعالی شهرسازی و معماری ایران 05/09/ 1386).
عندلیب، علیرضا (23/12/1392)، مصاحبۀ اختصاصی نگارنده در پژوهش پایۀ مقاله دربارۀ سیاست‌گذاری در بزرگ‌شهر تهران از منظر یکپارچگی.
فرجامی، امیر (18/03/1394)، مصاحبۀ اختصاصی نگارنده در پژوهش پایۀ مقاله دربارۀ سیاست گذاری در بزرگ‌شهر تهران از منظر یکپارچگی.
غمامی، مجید (29/02/1394)، مصاحبۀ اختصاصی نگارنده در پژوهش پایۀ مقاله دربارۀ سیاست گذاری در بزرگ‌شهر تهران از منظر یکپارچگی.
قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداراناصلاحات بعدی آن در سال‌‌های 1375، 1382، 1386 و 1392، مصوب مجلس شورای اسلامی.
قانون برنامۀ پنج سالۀ پنجم توسعۀ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، مصوب مجلس شورای اسلامی (15/10/1389).
قانون برنامۀ پنج‌سالۀ چهارم توسعۀ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، مصوب مجلس شورای اسلامی (11/07/1383).
قانون برنامۀ پنج‌سالۀ سوم توسعۀ اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، مصوب مجلس شورای اسلامی (17/01/ 1379).
کاظمیان، غلامرضا (10/12/1393)، مصاحبۀ اختصاصی نگارنده در پژوهش پایۀ مقاله دربارۀ سیاست‌گذاری در بزرگ شهر تهران از منظر یکپارچگی.
مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران (1392)، پیش نویس قانون جامع مدیریت شهری، مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهری تهران، تهران.
مطوف، شریف (23/12/1394)، مصاحبۀ اختصاصی نگارنده در پژوهش پایۀ مقاله دربارۀ سیاست‌گذاری در بزرگ شهر تهران از منظر یکپارچگی.
منصوری، امیر (16/03/1394)، مصاحبۀ اختصاصی نگارنده در پژوهش پایۀ مقاله دربارۀ سیاست‌گذاری در بزرگ شهر تهران از منظر یکپارچگی.
نوذرپور، علی (19/05/1394)، مصاحبۀ اختصاصی نگارنده در پژوهش پایۀ مقاله دربارۀ سیاست‌گذاری در بزرگ شهر تهران از منظر یکپارچگی.
هاشمی، سید رضا (30/02/1394)، مصاحبۀ اختصاصی نگارنده در پژوهش پایۀ مقاله دربارۀ سیاست‌گذاری در بزرگ شهر تهران از منظر یکپارچگی.
یزدانی، فردین (17/03/1394)، مصاحبۀ اختصاصی نگارنده در پژوهش پایۀ مقاله دربارۀ سیاست‌گذاری در بزرگ شهر تهران از منظر یکپارچگی.
 
Albrechts, L (2004), Strategic (spatial) planning reexamined, Environment and Planning B, 31, 743-758.
Berger, G & Steurer, R (2009), Horizontal policy integration and sustainable development: Conceptual remarks and governance examples, ESDN Quarterly Report, Vienna, June.
Braun, V & Clarke, V (2014), What can “thematic analysis” offer health and wellbeing researchers? International journal of qualitative studies on health and well-being, 9: 26152.
Briassoulis, H (2004), Policy integration for complex policy problems: What, Why and How, Greening of Policies: Interlinkages and Policy Integration, Berlin, December 3-4.
Briassoulis, H (2005), Policy integration for complex environmental problems. In: Policy Integration for Complex Environmental Problems, Briassoulis H. (ed). pp. 1-48.Asggate: Aldershot.
Clark, T. N (1981), Urban policy analysis: directions for future research, Annual review of socialogy, Vol. 11, 437-455. Sage Publications, Incorporated.
Coplin, B (2007), The Maxwell Manual for Good Citizenship: Public Policy Skill in Action, Rowman & Littlefield.
Creswell, J. W (2007), Qualitative inquiray and research design:choosing among five approachess (3rd ed.), Sage, CA.
Creswell, J (2009), Research Design; Qulitative, Quanttative , and Mixed Methods Approaches, London, Sage.
Christensen, K. S (1999), Cities and complexity: Making intergovernmental decisions (3rd ed.), CA, Sage.
Flick, U (2009), An introduction to qualitative research, London, Sage.
Getimis, P (2010), Strategic Planning and Urban Governance: Effectiveness and Legitimacy Making Strategies in Spatial Planning, Cerreta, M., Concilio, G., & Monno, V. (eds). pp 123-148. Springer: Netherlands.
Greenberg, G. D; Miller, J. A; Mohr, L. B & Vladeck, B. C (1977), Developing public policy theory: Perspectives from empirical research, American Political Science Review, 71(04), 1532-1543.
Holden, M (2012), Is integrated planning any more than the sum of its parts? Considerations for planning sustainable cities, Journal of Planning Education and Research, 32(3), 305-318.
Howlett, M; Ramesh, M & Perl, A (2009), Studying Public Policy: Policy Cycles And Policy Subsystems, Oxford University Press, Toronto
Holland, J (2007), Tools for Institutional, Political, and Social Analysis of Policy Reform: A Sourcebook for Development Practitioners, World Bank Publications, Washington DC.
Hutchison, R (2010), Chicago school of urban sociology, Encyclopedia of urban studies, 127-131.
Kassavou, A; French, D. P & Chamberlain, K (2015), How do environmental factors influence walking in groups? A walk-along study, Journal of Health Psychology, 20(10), 1328-1339.
Kidd, S (2007), Towards a framework of integration in spatial planning: an exploration from a health perspective, Planning Theory & Practice, 8(2), 161-188.
Latham, A; McCormack, D; McNamara, K & McNeill, D (2008), Key concepts in urban geography, Sage, London.
Manson, S. M (2001), Simplifying complexity: a review of complexity theory, Geoforum, 32(3), 405-414.
Mertens, D. M (1998), Research methods and the politics of case study applications in education, Jossey-Bass, San Francisco.
Miller, D & Salkind, N (2002), Handbook of Research ‌Design & Social Measurement, Sage, CA.
Odendaal, N; Watson, V; Lerise, F; Andreasen, J & Duminy, J (2014), Planning and the Case Study Method in Africa; the Planner in Dirty Shoe, Palgrave Macmillan, London.
Pollitt, C & Bouckaert, G (2004), Public management reform: A comparative analysis, Oxford university press, New York.
Ranney, A (1968), The study of policy content: A framework for choice, Political science and public policy, 3-21.
Stead, D & Meijers, E (2009), Spatial planning and policy integration: Concepts, facilitators and inhibitors, Planning Theory & Practice, 10(3), 317-332.
Underdal, A (1980), Integrated marine policy: what? why? how?, Marine Policy, 4(3), 159-169.
Yin, R (2003), Case Study Research Design and Methods, Sage, London.
نشریه هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی
دوره 22، شماره 1
خرداد 1396
صفحه 15-28

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار