2024-03-29T11:22:06Z
https://jfaup.ut.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=10595
نشریه هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی
معماری و شهرسازی
2228-6020
2228-6020
1399
25
1
ارزیابی عملکرد حرارتی بافتهای شهری در اقلیم شهر تهران: آموزههایی برای طراحی شهری حساس به شرایط خرداقلیم
محمد مهدی
عزیزی
بهناز
امین زاده
ریحانه
آقاملایی
آسایش حرارتی در فضاهای شهری به دلیل نقش چشمگیر آن در کیفیت این فضاها از اهمیت به سزایی برخوردار است. بنابراین، ضروری است طراحی فرم فضاهای شهری با در نظر گرفتن اصول آسایش حرارتی صورت گیرد. پژوهش حاضر به کمک شاخصهای آسایش حرارتی، چارچوبی برای سنجش جامع اثرات فرم شهری بر عملکرد حرارتی (آسایش و استرس حرارتی) در فصول گرم سال ارائه. همچنین، فرایند تدوین الگوی فضایی-زمانی آسایش حرارتی بهمثابه ابزاری برای سنجش سناریوهای طراحی بافتهای مسکونی در راستای کاهش جزایر حرارتی معرفی می شود. در تحقیق حاضر، مؤلفههای فرم بافت شهری از قبیل نسبت فضای باز و نیز مؤلفههای مربوط به پروفایل معابر، از قبیل ارتفاع ساختمانها، جهت و درجه محصوریت در نمونههای منتخب شهر تهران بررسی گردیده است. ارزیابی نقش این دو دسته مؤلفه در عملکرد آسایش حرارتی سبب میشود تا نقش توأمان مؤلفههای فرم ساختمانها و معابر در بافتهای شهری باهمدیگر دیده شود. بر این اساس، عملکرد هر یک از گونه بافتهای شهری در تأمین آسایش حرارتی و نیز ایجاد استرس حرارتی تعیین و تحلیل میگردد. چنین تحلیلهای فضایی-زمانی در محیط شهری، طراح را قادر به ارزیابی طرح خود کرده و راهکارهایی برای بهبود وضعیت موجود ارائه دهد تا کیفیت فضاهای شهری در اقلیمهای گرم ارتقا یابد.
آسایش حرارتی
استرس حرارتی
بافت شهری
برنامه ریزی و طراحی شهری
عملکرد حرارتی
فرم شهری
2020
03
20
5
15
https://jfaup.ut.ac.ir/article_76371_87013996352a7bf5b004412f0288a81c.pdf
نشریه هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی
معماری و شهرسازی
2228-6020
2228-6020
1399
25
1
تأثیر روشهای تأمین مالی مدیریت شهری بر حقبرشهر در کلانشهر تهران
غلامرضا
کاظمیان
غلامرضا
کامیار
امیرحسین
معصومی فر
امروزه چالش تأمین مالی به یکی از مهمترین معضلات شهرداریها به خصوص در کلانشهر تهران بدل شده که بررسی کمیت و کیفیت تأثیر این مسئله بر حقبرشهر، هدف مقاله حاضر است. روش تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و تکنیک تحلیل دادهها تحلیل محتوای جهت دار از نوعِ کیفی انتخاب شده است. دادههای مورد نیاز تحقیق از طریق مصاحبهی نیمه باز با 15 تصمیمساز و تصمیمگیر حوزه شهری گردآوری شده است. در تحلیل دادهها، ابتدا جملات پُرتکرار مندرج در مصاحبهها اِحصا و پس از آن متغیرها و مقولههای لازم جهت کُدگذاری، تعیین شدند. همچنین مبتنی بر مدل تحلیلی تحقیق که تشکیل شده از 10 مؤلفه در روشهای تأمین مالی مدیریت شهری و 4 مؤلفه در حقبرشهر است، کُدگذاری متناظر با سؤال تحقیق صورت پذیرفت. پایاییِ کُدگذاریها با بکارگیری روش پایایی مرکّب محاسبه شد که حاصل آن 0.82 بود. مبتنی بر این نتایج، اخذ بهای خدمات و درآمد مؤسسات انتفاعی شهری به عنوان بهترین روش و عوارض بر پروانههای ساختمانی به عنوان بدترین روش تأمین مالی بهلحاظ تأثیر بر حقبرشهر تعیین شدند. در میان مؤلفههای حقبرشهر نیز، حق مشارکت در تصمیمگیری حاکمیتی دارای بالاترین اثرپذیری مثبت و حق مالکیت و دسترسی به فضا دارای بالاترین اثرپذیری منفی از روشهای تأمین مالی است.
تأمین مالی
مدیریت شهری
حقبرشهر
تحلیل محتوا
تهران
2020
03
20
17
29
https://jfaup.ut.ac.ir/article_80906_0eab8b32b2b813aaf0f3953bfcb37788.pdf
نشریه هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی
معماری و شهرسازی
2228-6020
2228-6020
1399
25
1
بررسی چالش های آموزش طراحی معماری در روش تکه انگاری ( با استفاده از روش پژوهش ترکیبی )
ریحانه
مطهری راد
علی اصغر
ادیبی
حسنعلی
لقائی
پژوهش به دنبال دریافت چالش های روش تکه انگاری با هدف ارتقاء آموزش دانشجویان معماری در هر گام آن می باشد. نخست نظریات پژوهشگران در ارتباط با فرایند طراحی با کمک مطالعات اسنادی و کتابخانه ایی به روش توصیفی –تحلیلی و در سه نسل خردگرا ، فرایندگرا و هنجاری مطالعه شد . چالش ها از دیدگاه فراگیرندگان، در سه مقوله ابهامات، تاکیدات و نکات مثبت و منفی ، و با دریافت از 24 گویه، ارزیابی شد. روش تحقیق پژوهش از نوع ترکیبی و تحلیل داده ها از نوع بهم تنیده است . ابزار گرد آوری داده ها ، پرسشنامه های بسته ، مشاهده و مصاحبه های عمیق و بحث های گروهی و مطالعه دستنوشته های دانشجویان در سال های متمادی است . ابزار تحلیل داده ها نرم افزار SMART – PLS می باشد . یافته ها نشان می دهد که روش تکه انگاری جزیی از الگوهای فرایندگرا و در مسیر خلق ایده با الگوهای قیاسی و بهره مندی از استعاره عمل می کند . نتایج نشان می دهد، پر چالش ترین گام ، ورود به وادی تکه انگاری ، رسیدن به اسکیس های اولیه و تهیه گزارش نهایی است. این روش در مسیر خلق ایده بسیار تاثیر گذار تر است.
"فرآیند طراحی" "
راهکارها"
" تکه نگاری"
" چالش ها"
2020
03
20
31
42
https://jfaup.ut.ac.ir/article_77186_bf9c9311422fb07a5ceb200c9d6afd76.pdf
نشریه هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی
معماری و شهرسازی
2228-6020
2228-6020
1399
25
1
ارزیابی رابطه آموزش دانشگاهی و فعالیت حرفهای در رشتههای معماری و شهرسازی نمونه تفصیلی: دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر
پیونیک
سیمونی
مریم
عباسی
وجود فاصله میان آموزش دانشگاهی و فعالیت حرفهای در رشتههای معماری و شهرسازی در ایران مسئلهای جدی و رو به رشد است. مطالعه دقیق این فاصله، علل و وجوه مختلف آن و همچنین ارزیابی صحیحی از انتظارات و رویکردهای طرفین، لازمه اصلاح وضع موجود و دستیابی به فضای عمومی سالم در این رشتهها است. ابتدا عمق آسیب موجود، وجوه و دلایل مختلف آن و اهمیت تلاش برای اصلاح آن از مصاحبه با صاحبنظران حرفه و برخی مسئولین ارگانهای دولتی و دانشگاهی روشن میشود. سپس ارزیابی دقیقی از وضعیت دانشآموختگان، با ارائه پرسشنامهای در دفاتر حرفهای انجام میشود، که نتایج آن به صورت قیاسی با پرسش موازی از دانشگاه، در محدوده اساتید و دانشجویان، و نگاهی به فضاهای آموزشی و حرفهای در کشورهای دیگر مورد بررسی تفسیری قرار میگیرد. در نتیجه این پرسش مشخص میشود که بیشترین مشارکت دانشآموختگان این رشتهها در فعالیت حرفهای در تهیه مدارک است و از سطح تخصصی پایینتری نسبت به کشورهای دیگر برخوردار است، توانمندی دانشآموختگان از نظر دانشگاه نزدیک به متوسط و از نظر حرفه، به خصوص در زمینه دانش فنی و اجرایی و دانش علمی و حقوقی، بسیار ضعیف است و همچنین مهمترین معیارهای دفاتر بر خلاف کشورهای دیگر بر موضوعات اخلاق و انگیزه متمرکز است.
معماری
شهرسازی
دانشگاه
حرفه
ارزیابی آموزش
2020
03
20
43
54
https://jfaup.ut.ac.ir/article_80907_0117bfde2ebe8bb5f6d7713383e7dd46.pdf
نشریه هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی
معماری و شهرسازی
2228-6020
2228-6020
1399
25
1
وارسی معماری دورهی آغاز ایلامی و ایلامی به روایت تل ملیان به مثابه شهر کهن انشان در فارس
الهام
اندرودی
محمدحسن
طالبیان
عباس
محتشم
شهر انشان در حوضهی رود کُر در فارس قلب سرزمین ایلامی است که شواهد برجستهای از معماری دورهی آغاز ایلامی و هزارهی چهارم و سوم ق.م. نیز در آن وجود دارد. با وجود اهمیت این شهر، مطالعهی دقیق یافتهها و آثار معماری آن به زبان فارسی در محوطهی تل ملیان محدود است. این پژوهش پس از مطالعهی منابع دست اول کاوش، شواهد یافتههای کلیدی تل ملیان به مثابه شهر انشان همانند آجر و گل نوشتهها به خط میخی را واکاوی و بقایای معماری را در مقایسهی با اشیاء یافت شده وارسی میکند. به طور ویژه وجود دیوار شهر، بافت مسکونی ممتاز و بناهای اداری-تجاری، بخشهایی همانند اتاق مرکزی با اجاق چسبیده به دیوار و ورودی در طرفین آن در قلب مجموعهها، تزیینات و نقاشی دیواری رنگارنگ، هندسه راست گوشه و سازماندهی فضایی خطی، خشت چینی منتظم و دیوارهای پیوسته، بیانگر ساخت و ساز پیشرفتهی شهری و عملکرد فرامحلی تل ملیان در دوران آغاز ایلامی است. وجود بنای یادمانی با سازماندهی فضایی حیاط مرکزی و رواق در ایلام میانه و شواهد نظام ثبت تبادلات کالاهای فرامنطقهای نمایانگر تکامل این شهر در دوران تمدن ایلام میانه است. با توجه به نبود بقایای معماری بر روی زمین این پژوهش به تک نگاری با مطالعه منابع دست اول باستانشناسی و تاریخی پرداخته است.
انشان
آغاز ایلامی
تل ملیان
واکاوی بقایای معماری
نقاشی روی گچ
سازماندهی فضایی
2020
03
20
55
66
https://jfaup.ut.ac.ir/article_80908_4e33e81582a80bf032a096a6bc3e0f47.pdf
نشریه هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی
معماری و شهرسازی
2228-6020
2228-6020
1399
25
1
تبیین سطوح، شاخصهها و مراتب شفافیت در فضای معماری
پریسا
هاشم پور
احمد
میراحمدی
«شفافیت» در معماری از مفاهیم جدیدی است که اندیشمندان بسیاری آن را جزئی از اصول معماری محسوب نموده و معتقدند که معماری درگذر تاریخی، بهسوی افزایش شفافیت فضایی پیشرفتهاست. این درحالی است که شفافیت، با مفاهیم جاری در بعضی خانههای سنتی مانند درونگرایی، محرمیت و فضای خلوت تباین دارد. لذا در این رابطه بایستی ابتدا به معنا و مفهوم دقیق شفافیت پرداخت تا ضمن تعیین چارچوب برای آن، بتوان اصل شفافیت در معماری را بررسی کرده و شاخصهها و معیارهای استفاده از آن را مشخص نمود. در این پژوهش، خانه رسولیان یزد به عنوان نمونه، مورد مطالعه قرار گرفتهاست. این پژوهش از نوع کیفی و به روش توصیفی تحلیلی است، بدین منظور ابتدا اطلاعات حاصل از مطالعات کتابخانهای و منابع اسنادی مورد بررسی قرارگرفت و با رویکرد تطبیقی موردمحور، شفافیت در خانه سنتی رسولیان ارزیابی -شد. براساس نتایج این پژوهش، شفافیت را میتوان در چهار سطح؛ شفافیت کالبدی-سازهای، شفافیت بصری-ادراکی، شفافیت رفتاری-عملکردی و شفافیت معنایی-مفهومی در فضای معماری تبیین نمود. شفافیت معنایی-مفهومی در معماری سنتی ارجحیت بیشتری دارد. همچنین با توجه به شاخصههای شفافیت در خانه رسولیان مشخص گردید، برای معماران همیشه ایجاد شفافیت حداکثری فضا مدنظر نبوده بلکه در بعضی از شاخصهها، رویکردی کنترلی اتخاذ گردیده است.
شفافیت فضای معماری
شفافیت کالبدی-سازهای
شفافیت بصری-ادراکی
شفافیت رفتاری-عملکردی
شفافیت معنایی-مفهومی
خانه رسولیان یزد
2020
03
20
67
78
https://jfaup.ut.ac.ir/article_80909_110ae37cbf973bc9f63830c39824f905.pdf
نشریه هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی
معماری و شهرسازی
2228-6020
2228-6020
1399
25
1
تحلیل نقش توسعه کارگاه مصالح شناسی در کیفیت آموزش معماری
حسین
طوسی
فرگل
مسروری راد
بسیاری از پژوهشگران حوزه آموزش معماری معتقدند که یکی از عوامل تأثیرگذار بر کیفیت آموزش معماری، نحوه تعامل مناسب دروس کارگاهی و نظری با یکدیگر است. این پژوهش با بررسی تحلیلی ضرورت های توسعه کارگاه مصالح شناسی و تأثیر مشخصات کمی و کیفی آن در آموزش معماری، وضعیت و مشخصات این کارگاه را در دانشکده های معماری مطرح ایران و جهان مورد بررسی قرار داده است. در این مقاله، از طریق مصاحبه با استادان درس مصالح شناسی رشته معماری، برنامه دانشگاه های مختلف داخلی و خارجی در حوزه های شیوه ی ارائه این درس، امکانات اصلی، برنامه های جانبی و سرفصل های درس مقایسه شده است. با توجه به خصلت متغیر حوزه فناوری و نرخ تغییر و تحولات مصالح نوین، آموزش این حوزه معماری مستلزم ایجاد فرآیندی خلاقه در بستر تحول آفرینی در زیرساخت کارگاه مصالح شناسی است. بنابراین در این مقاله، ساختاری برای برنامه ریزی فیزیکی و عملکردی کارگاه مصالح و ساخت به منظور ارائه درس مصالح ساختمانی همگام با تغییرات فناوری معماری ارائه شده است. استفاده از این ساختار می تواند موجب تقویت انگیزه و ارتباط دانشجویان با محیط دانشکده های معماری و ارتقای کیفیت آموزش معماری گردد.
مصالح ساختمانی
کارگاه مصالح شناسی
فناوری معماری
کیفیت آموزش معماری
2020
04
08
79
90
https://jfaup.ut.ac.ir/article_79979_75286a655d8f9d2845c6229ca702a3d1.pdf
نشریه هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی
معماری و شهرسازی
2228-6020
2228-6020
1399
25
1
بازآفرینی ساختار معماری مسجد حسن پادشاه در تبریز ( براساس منابع تاریخی و بقایای معماری موجود)
مینا
سرابی
لیدا
بلیلان
بهرام
آجورلو
مسجد حسن پادشاه، به دستور اوزون حسن پادشاه سلسله محلی آققویونلوها، قرن نهم ه.ق. در میدان صاحبآباد تبریز ساخته شد. بعدها به دلیل زلزلههای ویرانگر تبریز در ادوار گذشته، بنای این مسجد به شدت آسیب دیده و امروزه اثری از مسجد اصلی حسن پادشاه باقی نمانده است. آنچه که امروزه از بنای مسجد موسوم به مسجد حسن پادشاه مشاهده میشود در سه دوره تاریخی آققویونلو، صفوی و قاجار شکل گرفته است و ساختار اصلی معماری مسجد مربوط به قرن نهم ه.ق. کاملاً تخریب شده است. تنها مدارک موجود در مورد ساختار اصلی معماری این بنا مشتمل بر بقایای معماری بر جای مانده، اسناد تاریخی و سفرنامه سیاحانی است که تا اواخر دوره صفویان از تبریز دیدن کردهاند. لذا، هدف تحقیق پیش رو بازآفرینی ساختار معماری مسجد حسن پادشاه، قرن نهم ه.ق براساس بقایای معماری موجود و مطالعه اسناد تاریخی میباشد. در این پژوهش براساس تحلیل محتوا و راهبرد تاریخی-تطبیقی به مطالعه ساختار معماری مسجد حسن پادشاه قرن نهم ه.ق پرداخته شده و در نهایت پلان و فرم پیشنهادی مسجد حسن پادشاه ترسیم خواهد شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که ساختار اصلی معماری مسجد حسن پادشاه در واقع بر پایه اسلوب مجموعهسازی قرن نهم ه.ق طرح افکنی شده است.
آققویونلوها
عمارت نصریه
مسجد حسن پادشاه
شهر تبریز
میدان صاحبآباد
2020
04
08
91
104
https://jfaup.ut.ac.ir/article_80910_6f5d61144a29e86b2d9ed5aa8feea420.pdf