TY - JOUR ID - 85002 TI - مدل سازی سه بعدی میراث معماری با بکارگیری فتوگرامتری پهپاد؛ نمونۀ موردی: کاروانسرای دیرگچین JO - نشریه هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی JA - JFAUP LA - fa SN - 2228-6020 AU - زینالپور اصل, مریم AU - صمدزادگان, فرهاد AU - دادرس جوان, فرزانه AU - طالبیان, محمدحسن AD - دانشجوى کارشناسى ارشد گروه مرمت و احیاى ابنیه و بافتهاى تاریخى گرایش میراث معمارى، دانشکده معمارى، پردیس هنرهاى زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران AD - استاد گروه فتوگرامترى و سنجش از دور، دانشکده مهندسى نقشهبردارى و اطلاعات مکانى، پردیس دانشکدههاى فنى، دانشگاه تهران، تهران، ایران AD - استادیار گروه فتوگرامترى و سنجش از دور، دانشکده مهندسى نقشهبردارى و اطلاعات مکانى، پردیس دانشکده هاى فنى، دانشگاه تهران، تهران، ایران AD - دانشیار گروه معمارى، دانشکده معمارى، پردیس هنرهاى زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 26 IS - 4 SP - 61 EP - 73 KW - فتوگرامتری بناهای تاریخی KW - مدل‌سازی میراث‌فرهنگی KW - مستندنگاری سه‌بعدی پهپاد KW - کاروانسرای ایرانی KW - حفاظت از میراث معماری DO - 10.22059/jfaup.2021.325822.672644 N2 - مدل‌سازی سه‌بعدی میراث معماری، به‏‌دلیل تعدد، پیچیدگی، گستردگی و یا محدودیت دسترسی این آثار، نیازمند به‌کارگیری ابزارهای توانمند و منعطف و روش‏هایی‏ سریع و مقرون‏به‏صرفه در اخذ و ثبت دقیق اطلاعات است. فتوگرامتری پهپاد یکی از روش‏های نوینی است که با پیشرفت تکنولوژی‏‏ در دهه‏های اخیر، به‏صورت منفرد یا در ترکیب با روش‏های دیگر، به‏طور گسترده‏ای در مدل‌سازی سه‌بعدی میراث‏فرهنگی غیرمنقول استفاده می‌شود. این پژوهش کاربردی با هدف ارزیابی توانایی فتوگرامتری پهپاد در مدل‌سازی سه‌بعدی میراث معماری انجام گرفته ‏است. نمونه موردی پژوهش حاضر کاروانسرای دیرگچین، به عنوان یکی از آثار زنجیره‏ای پروندۀ ارسال شده برای ثبت ‏در فهرست میراث جهانی یونسکو می‌باشد. برای انجام این پژوهش ابتدا طراحی اخذ داده صورت گرفت و طبق آن تصاویر هوایی با استفاده از پهپاد و تصاویر زمینی به‌طور مستقیم اخذ گردید و کنترل کیفیت داده‌ها انجام شد. سپس وضعیت سه‌بعدی تصاویر طی پردازشی فتوگرامتریک تعیین و ابرنقطۀ متراکم ایجاد شد. از اعمال بافت روی شبکه‌های هوایی و زمینی تولید شده، که توسط نقاط شاخص مشترک باهم یکپارچه شدند، مدل‌ سه‏بعدی کاروانسرای دیرگچین با بافت واقعی و مقیاس 1:200 بدست آمد. ارزیابی نتایج تدقیق شده توسط نقاط کنترل زمینی، بیانگر توانایی بالای فتوگرامتری پهپاد به‌عنوان روشی سریع در مستندنگاری و مدل‌سازی سه‌بعدی خارجی میراث معماری با دقت زمینی بهتر از دو سانتی‌متر است. UR - https://jfaup.ut.ac.ir/article_85002.html L1 - https://jfaup.ut.ac.ir/article_85002_5a7c110ff7fda8b0bfc0a14809bb0e5c.pdf ER -